Grice ed Antonini

Raptus GANYMEDIS. Ubi ea de AMORE tractavimus, quae aeterna sunt, nunc ad ea accedimus, quae ad mortales usque proveniunt. Utrumque eniminSymposio dispu-tatum est a Platone, et quod magnus deus amor est, quod ad aeternita-tem pertinet, et quod medicus est curatorque mortalium, quod vergit adtempus. Quam quidem sententiam plerique eorum contempserunt, quisibi sapientes videntur, quique rationem sensilibus, non sensilia ratione   dimetiuntur.Ratiexaeternacausaresnovasabsquemedioprovenirenonposse, ne aeterna, stabilis, immotaque res, de ea enim causa praecipueloquuntur, quae 󿬁rma immota semper est, quasi quae novam rem pariat.Iam a priore statu mota videatur, eademque et immota et mota esset,quod 󿬁eri nulla potest ratione. Sane divinus ille Amor ex aliquo sem-   per effertur inaliquid,quod si quamanatex aliocogitetur Amor,aeternaprogressione fluit a Parente ac Filio. Sin vero ut vergit in aliquid prospi-ciatur, aut qua in id vergit, quod amatur, velut a patre proles, atque eaprogressio perpetua est, aut qua in id rapitur, quod ex Amore 󿬁t, velut inmunera, quae hominibus divinitus tribuuntur. Qui quidem divini Amo-   ris adventus, tam aeternus non est, quam homines, quibus illa donantur.Mortales sunt, aeterni non sunt; neque accessus ille, illaque curatio quic-quam in Deo collocat novi nisi ex nostra quadam cogitatione. Sed id innobis oritur, quod ad aliquid est, in nobisque non eo in amore mutatio󿬁t, quemadmodum orientem solem spectantibus, dexter est antarcticus   polus, articus sinister, quibus rursus occidentem spectantibus contrariaratio 󿬁t, efficiturque et dexter arcticus et sinister antarcticus, ac quam-quam immoti semper poli sint, qui tamen dexter erat sinister efficitur,non caeli parte, sed spectatoris corpore commutato. Ita sane 󿬁t, cumad bonas hominum mentes, cum ad morbos animorum curandos, ille  loquntur  V  ; locuntur  N  | pariat] percipiat  V    sint] sunt  ac. V  – Utrumque … est] Symp.   N V  ; Symp. .  N   medicus … mortalium]Symp.  N V      󰁣󰁯󰁭󰁭󰁥󰁮󰁴󰁡󰁲󰁩󰁵󰁭 󰁡󰁤 󰁭󰁥󰁮󰁴󰁥󰁭 󰁰󰁬󰁡󰁴󰁯󰁮󰁩󰁳accedit amor. Ita ad aegrum se conert, ut agitationem ac motum, nonamor ille divinus, sed solus aegri animus patiatur. Nam cum geminiAmores,geminaequesintVeneres,sicutPlatoniplacet,uterquesiproces-serit,urorenoscorripit.Sedalterperturbationum,morborum,malorum  omnium causa est; alter sedationes, salutem, bonaque plane omnia elar-gitur.HincMenonillePlatonicusait,mortalesnonnisidivinourorecor-reptos bonos 󿬁eri. Quae quidem sententia oraculo consentit, quo prae-dicatum est, caeli regnum vim pati atque a violentis mortalibus rapi. Utenim malus uror inra humanam sortem rapit mentem, ita divinus spi-  ritu vehementi, supra hominum vires in caelum usque correptam men-tem vehit. Hic ille raptus divinus est, quem superior abula in Phrygiopuero cogitari volebat, quem in caelum ad divinas dapes non suo con-silio proectum, sed divino potius raptu advectum prodebat; raptum-que ama uit nonnisi ab amatore Deo, ut hominum ad divina rapiendo-  rum potestas nonnisi in divinum et Amorem et spiritum reeratur. NamPlatocumtresuroresostendisset:Musarum,Bacchi,Apollinis,quartumetiam Venerisadiecitomnium maximum, sacratissimum, divinissimum.Aeternaverodecausanovialiquidpro󿬁cisciquidprohibet,aliberaprae-cipue atque immota omnino? Quippe quae idcirco non mutata usque  iudicatur, quod quae aeterna voluntate in tempore se acturam statuit, eastatuto tempore ecit. Quare tantum abest ut mutata dicenda sit, quod intemporequicquamegerit,utmutatautiquedicendaesset,siquodconsti-tuit, in tempore non egisset. Adde quod non ponimus spiritum illic esse,ubi prius non uerit, sed alia ratione esse quam uerit. Atque ita ad nos in  temporedicimuspro󿬁cisciillumcumdivinoaliquoconiungiturmunere,quopriusnobisnonconiungebatur.Callistoetenim,etamantideomisce-tur prius, et deinde ab eodem in caelum rapta est. Quibus quidem inrebus, non divinum amorem, sed illam mutatam esse voluerunt, cumprius divina amicitia ac deinceps etiam caeli sede a divino amore donata  est nactaque. Spiritusmunus est quippe quem nonaquis mergi sed superaquas erri scriptum est. Aquae etenim multae, Solomone teste, extin-guere non possunt charitatem, quae una more olei virginum prudentumobrui in undas non potest, sublime tutumque supernatat. Ita quos sanc-  amor  in marg. V   | animus] animis  ac. V    Quare] quarum  ac. V    esse] etiam  V   esse] esset  V    etenim  om .  V   | Salamone  N V  – cum … placet] Symp.  N N V   – Menon … 󿬁eri] Men.   N N V   puero]  asteriscus N  – Nam … divinissimum] Ion  N V  ; Phaedr. Ion  N  caeli … rapi] Mt. . – Aquae … charitatem] Cant. .    󰁤󰁩󰁳󰁴󰁩󰁮󰁣󰁴󰁩󰁯 󰁸󰁩󰁶 tus ille Amor inhabitat, nihil mali metuunt, nullos adversos reormidant ventos, nulla malorum tempestate iactantur. Quam quidem rem et priusHomerus et postea Maro posteris prodiderunt: “Arctos Oceani metuen-tes aequore tingi,” quod hii, quos divinus amor corripit, agitari ortasse   quandoque nonnihil possint, mergi ullis tempestatibus non possint. Iam verodeamorisprocessibusquaesitumsaepeest,duonesint,anunus.Aliiduos aciunt, quod aeterna res eadem rei non aeternae esse non debeat.Aliiunumdumtaxatessecontendunt,quiaduosuntadaliquidinspiritu:alterum re, alterum ratione. Quod vero ratione, non re ponimus, nihil   rerum constituat oportet. Res ex re oritur, non ex solius principio ratio-nis. Nos medium malentes, modo quodam unum, modo alio duos pro-cessus esse volumus, omnis enim progressio inter duos iaceat terminosnecesse est, ut Daedali volatus e Cretensi coepit carcere, “Calcidicaquelevis tandem super adstitit arce.” Aquam etiam, quam in horto voluptatis   esse docet Moses, vel ex onte unde manat, uel ex alveis in quos manat,spectare possumus. Si ex onte, unam, si ex alveis, plures esse dicendumest. Ita erme et amoris divini processus. Si ontem unde fluit adspicias,unus dumtaxat erit immortalis aeternusque, sicut unum esse principiumostendimus unde manat. Sin vero ea spectes, in quae tendit, quia alte-   rum est aeternum, alterum temporarium, ut spiritus divinus, et huma-numgenus,idcircoduosesseprogressusasseverandumest.Inonteenimsiquidestquodsitadaliquidinprocessuspiritus,unumdumtaxatest.In󿬁nibus vero non unum, sed duo reperiuntur, quorum alterum in spirituaeternum, alterum in hominibus temporarium residet. De aeterno qui-   dem Hesiodus disseruit, qui etiam Aristotele teste, erram et ante eamChaos, hoc est vacuum, ut idem interpretatur, (quod ii concedant opor-tet, qui mundum volunt conditum uisse, ut etiam consensit interpresAverroes), ante haec vero, utpote rebus antiquiorem Amorem constituit,cuius postea partes uere, super aquas erri, et ut alii melius, rudi mundi   etsilvaeetmateriaeincubare.Amoremitaqueisvatesaeternumessececi-nit,quemtemporariumquoqueuniversaecitantiquitas,cumIovemtra-xisse 󿬁nxerunt ad Danaes, ad Laedae, ad Alcmenae consuetudinem. Necaliud plane per divinos amores, per amatas Deo puellas, et (si as esset  ii  N   re ponimus] reponimus  V    onte  V    spiritum  V    concedunt  V   Almenae  N V  – Arctos … tingi] Virg.  N V   – omnis … est]  Phy. ; . Phy ; .Phy. . N N V   – Aristotele … Chaos] . Phy.  N N V  – Arctos … tingi] Geo. . – Calcidicaque … arce] Aen. .     󰁣󰁯󰁭󰁭󰁥󰁮󰁴󰁡󰁲󰁩󰁵󰁭 󰁡󰁤 󰁭󰁥󰁮󰁴󰁥󰁭 󰁰󰁬󰁡󰁴󰁯󰁮󰁩󰁳dicere) per Iovis adulteria intellexere, nisi Amoris divini adventum inhomines, cum ex innumerabili pene mortalium turba ad interitum, adineros, ad miseriam properante, quidam seliguntur Deo cari, quibus et verumagnoscere,pedemretrahere,caelumcontemptaterraconscendere  datum est. Dat siquidem Plato in Euthyphrone Divino Amori, quicquidin mortalibus vel studiosi, vel sancti reperitur. Omne enim Diis amicumsanctum, diis vero non amicum prophanum arbitrabatur. Quicquid ita-que spei, quicquid salutis, quicquid recti in hominibus esse potest, exmunere deorum esse voluit, cum Alcibiades ad bene, recteque agendum  censuit non sufficere mortales. Id quoque vestigatione dignum putavere,ancumAmorisDivini muneribus,quaedonanturhominibus,ipseetiamDivinus Amor Deus, ac ipse a nobis Spiritus una cum muneribus pos-sideatur. Plato in Symposio illud Hesiodi, quod prius adduximus, com-memoravit, antiquissimum Deorum esse Amorem, ut Spiritum osten-  deret Deum esse maximum, turbas novorum Deorum ipsa aeternitateantecedentem. Antiquissimum vero et primum intelligimus non modoqua deos alios anteit, verum etiam qua divina in nobis antecedit dona.Primum namque donorumomnium Amorem acit Aristoteles in Rheto-ricis, quare nisi prius mortalibus amor detur, nunquam divina munera  tribuuntur de iis, inquam, muneribus, quae amicitiam nobis conciliantdivinam. Deum praeterea Aristoteles in maximo caeli circulo esse vult,ea dumtaxat nisus ratione, quod simplices incorporeaeque substantiaeeo in loco sunt, sicuti in loco esse possunt, ubi actiones exercent. Quodsi id agit Amor ille divinus in nobis, ut ex impiis pii, ex iniustis iusti,  ex hostibus amici efficiamur, non potest idem ipse Amor non esse innobis. Iungimur quoque non modo muneribus cum illa suscipimus, sedipsi etiam Deo, quem probe tum nosse tum amare incipimus; notitiaenim amorque Dei, quae praecipua a Deo munera generi humano tri-buuntur, ut Deo et propius iungamur et iunctissime haereamus efficiunt.  Atqui sicut Apostolo placet, quicunque haeret deo, ut unus cum Deospiritus evadat, oportet. Fit denique in nobis dato munere ad aliquid,quo non modo dona suscepta, verum etiam dantem Amorem aspici-mus. Quamobrem efficitur, ut Amor ille, qui Deus est, alia quam priusratione possideatur a nobis. Possidetur autem cum sese nobis insinuat,  cum inudit se animo, cum sinui penetralibusque amatae mentis illabi-  ut] et  V    nixus  V    ille  sl. N   suscepimus  V    ut] et  V    prius  in marg.V    autem] etiam  V  .– Dat … reperitur] Eut.   N V  ; Eutyphrone   N  – Plato … Amorem] Symp.  N N V     󰁤󰁩󰁳󰁴󰁩󰁮󰁣󰁴󰁩󰁯 󰁸󰁩󰁶 tur.Quod si parumidpersuaserimus, nonpotest Apostoli oraculumnonpersuadere, qui Dei amorem in discipulorum cordibus praedicat diffu-sum “per Spiritum,” inquit, “Sanctum, qui datus est nobis.” Quo quidemloco incredibile immortalium munus ostenditur, quo non modo divina   dona, verum etiam Deus ipse donorum dator sese et dat et exhibet ani-mae humanae. Ex iis vero, quae dicta sunt, dubitatio exoriri potest, sienimAmorestdonorumprimum,nullonosdonarimuneresequitur,nisiprius Amorem Spiritumque suscipiamus. Cum tamen nonnullos con-stet improbos Spiritus divini dona suscepisse, Spiritum tamen minime   suscepisse. ria nomina intelligenda sunt nobis, quae saepe a risme-gisto et a Platone in medium afferri consuevere. Deum namque apelli-tare soliti sunt Patrem, Verum, Bonum. Patrem quidem nominant illamut causam, a qua proecti sumus; Verum, ut id quod summum intelli-gimus; Bonum, ut id quod ut beati simus adamamus. ria itaque divina   nominasunt,tresetiamrationesquibusinnobisestDeus;quaenimPaterac causa rerum est, omnibus inest rebus. Ea namque, quae 󿬁unt, simili-tudinem servant eorum, unde 󿬁unt, atque hoc pacto in rebus est Deus:essentia, potestate, praesentia, quemadmodum publica senatus decretacensuerunt. “Ego omnia impleo,” dicebat oraculum. Quam quidem rem   divinarum rerum consultissimus Maro in rusticis carminibus scriptamreliquit: “Ab Iove,” inquit, “principium Musae; Iovis omnia plena”; ubiet sententiam et sententiae causam elegantissime posuit scribens, Iovisesse plena omnia, atque ideo ab eo principium Musae acere. Qui locuslonge altius agit, quam prima carminis ronte videatur, voluit enim Iovis   plena esse omnia, quoniam Musae principium, atque ortus a Iove ipsoest. Filias enim Iovis Homerus Musas ecit. Musas etiam caelestesquedeos una cum rebus omnibus a principio conditos a Deo uisse con-stat. Quare idcirco docet omnia esse plena Deo, quod Musae rerum-que omnium pater est et causa ac principium Deus. Primamque ratio-   nem describit, qua Deus rebus inest, eiusque rei causam ostendit, quodMusaererumquesitetpateretprincipium.DidiciteximaeoDeumessenon modo Musae, sed et rerum patrem, ubi insignis illa Platonis senten-tia est, “actarum rerum patrem invenire difficile est, effari autem nulliunquam as est.” Quod enim sit Deus, magno tandem negotio coniici-   mus, quid autem sit nullo studio, nullo labore in terris animadvertimus. – rimegisto  V    illam] illi  N . – intelligmus  V    beati simus]beatissimus  V    inquit  sl. N   ac] et  V    advertimus  V   Ab … plena] Virg.  N V   – Didicit … est] im.   N N V      󰁣󰁯󰁭󰁭󰁥󰁮󰁴󰁡󰁲󰁩󰁵󰁭 󰁡󰁤 󰁭󰁥󰁮󰁴󰁥󰁭 󰁰󰁬󰁡󰁴󰁯󰁮󰁩󰁳At esse ubiqueDeum Academia semper voluit, utpostea, nonsemel Plo-tinus testatus est, cuius quidem doctrinam ad Maronis interpretamentanecessariam esse, vel Servius atetur. Altera ratio, qua inest nobis Deus,est cognitionis et mentis, quod quidem divinum munus ii soli possident,  qui sunt mentis rationisque participes. Iungitur namque Deo mens dumcontemplatur Deum, utque divinas quasdam speculatur imagines, qui-bus aciem dirigit in divinam lucem; atque hoc pacto in contemplante estDeus per similitudines atque imagines quasdam, quibus modo quodamconiungimur Deo. ertia ratio est cum inest nobis deus non modo tam-  quam verum cognoscentibus, sed tanquam bonum summum adamanti-bus. Illud cognitionis, hoc amoris est opus. Id menti convenit, hoc daturaffectui. Quarum quidem rerum illud est interstitium, quod rei speciemaltera, altera non speciem, sed rem ipsam assequitur. Species enim lapi-dis, teste Aristotele, in animo est, non lapis, cumcontra bonumipsum ac  malum,noninrerumimaginibus,sedinipsissintrebus.Quaretertiushicnodusquoiungimurdeo,tantoestsuperiorepraestantior,quantoaurum,atque homo auri hominisque imagines antecellit. Licet intelligentia qua-dam nos ratione iungat Deo, ita tamen iungit, ut scientiae et mathemati-cae solent, quae aciunt necessaria quadam consecutione, ut cognitas res  et coelum cognoscamus, non tamen praestant, ut etiam intellecta possi-deamus. At amor, qui similitudinibus imaginibusque contentus esse nonsolet, ad res ipsas, quas optat, se recipit, nec unquam nisi pulchro poti-tus conquiescit. Cognitio quidem rerum similitudines ad cognoscentem vehit, amor vero amantem ipsum ad rem pulchram rapit. Iarbam quem  novit Dido, non admisit, quem amavit Aeneam virum cepit, non enimilli colloquia, non convivia, non munera, non consuetudo sat uit, quinpotius nunquam destitit, donec “speluncam Dido, dux et roianus ean-demdevenirent,”ubiarctissimoconnubiivinculoiungerentur.Atquehocest quod in Republica Plato monet, amoris nexum multo esse mathema-  ticis artiorem, cum disciplinarum necessitas similitudini mentem iun-gat, amoris vincula pulchro ipsi devinciant. Adde quod velut Maro amo-ris retinacula ut arctissima esse demonstraret, matrimonii illa et nuptia-  vel] sed  V    ii] ipsi  ac. V    atque  N   altera  om. N V    sint  sl. V    nodus]modus  ac. V   – potitur  V    Iarbam] Hyarbam  N V   – mathamaticis  V   denunciant  V  – esse … est] Enn. VI lib. . cap .  et   lib.  cap. .  N N V   – hoc … artiorem] .Reip.   N N V  – speluncam … devenirent] Aen. .–  Dismiss user rating prompt Improve Your Experience Rating will help us to suggest even better related documents to all of our readers! 100% found this document useful, Mark this document as usefulUseful 0% found this document not useful, Mark this document as not usefulNot useful   󰁤󰁩󰁳󰁴󰁩󰁮󰁣󰁴󰁩󰁯 󰁸󰁩󰁶 rumiugosigni󿬁cavit.IdemquoquehicidemquodeagimusSpirituseffe-cit in amatoriis canticis, commercia namque humanarum animarum etinmortalis Dei, quae caritate amoreque conciliantur, non aptiori nomineappellatasunt,quamconnubiiatquenuptiarum.Quamobremliberis,qui   amores canit et castos et divinos, ab Ieronimo, Origene, aliisque senatusprincipibus viris Epitalamii titulo inscriptus est, haud alio plane consi-lio, quam ut cum amoris nodum cogitemus, efficacissimum arbitremur.Est itaque in rebus Deus maximus primo quidem modo sicut causa iniis, quae vel proveniunt vel oriuntur ex causa. Est rursus in eo animante,   quirationisestparticeps,quadametspecierumsimilitudineetintelligen-tiae luce. Et denique in hoc ipso per sanctos caritatis amorisque comple-xus. Primum quidem naturae opus est, alterum studii, tertium amicitiae.Primum dat nobis essentiam, sequens cognitionem, postremum gratiamatque benevolentiam. Deus siquidem in primo et intellectum et mentem   praebet homini, in secundo 󿬁dei species et enigmata, in postremo amo-risbene󿬁ciodatseipsum.Iamitaqueconstarepalampotest,quaemuneraamoris ea sint, quae cum exhibentur hominibus, efficiunt ut auctor quo-que ipse exhibeatur. Licet enim, qua pater et causa rebus insit omnibus,praecipuum tamen inhabitandi munus, quod ad amorem pertinet, nullis   cum muneribus praestatur hominibus, nisi ea amoris, gratiae, amicitiaesint. Extat oraculum clarissimum, quo amoris hoc divinissimum signi󿬁-catum est munus: “ad eum,” inquit, “veniemus, in quo, et nobis domici-liumaciemus.”HocideminPlatonicoSymposioindicat,quodinAmorisortu Penia Poro miscetur, ut aperte Amoris vis intelligatur, cuius inaesti-   mabili et bonitate et bene󿬁cio 󿬁t, ut non speciei, non similitudini, sedipsi Deo anima copuletur. O beatum munus! O elices Amoris vires! Oortunatos homines, ubi divinus ille flagrat Amor, ubi suas Deus exer-cet nuptias, ubi amatae sponsae commiscetur, ubi tanquam in thalamocubat suo! Quid asces, quid imperia, quid utiles hominibus voluptates   prosunt? Qui si unum hunc Amorem non possident, male omnia atqueexilio possident. Qui ut parentem et causam colunt deum, parum sese aellureevehunt,caelumquelunaedumtaxataspiciunt,quamerraenatu-ram sapere volunt et Aristoteles et Averroes, proindeque torpentes acgelidi Amoris munera acesque non sentiunt. Qui vero contemplantur  atque] ac  V    costare  V   – quoque] quo  V   – inestimabili  V  ;inextimabili  N N   ac] a  V  – Hoc … copuletur] Symp.  N V  – ad … aciemus] Io. .     󰁣󰁯󰁭󰁭󰁥󰁮󰁴󰁡󰁲󰁩󰁵󰁭 󰁡󰁤 󰁭󰁥󰁮󰁴󰁥󰁭 󰁰󰁬󰁡󰁴󰁯󰁮󰁩󰁳ut verum in Mercurii orbem oculos attollunt, unde artium et discipli-narum munera tribui generi humano abulantur. Qui etsi amoris flam-mas nondum concipiunt, quoniam tamen orbis ille venereo iunctus est,nec sua stella a Veneris stella procul unquam migrat, atque utraque sem-  per circum flammeum ardentemque micat solem, idcirco ab intelligen-tia, modo recta piaque sit, ad amoris ignes acilis patet aditus. Qui autemetiam Mercurii somnia virgamque apertis oculis transiliunt, quasi vene-reae columbae pennis, nisi ad Veneris se flammas caelumque recipiunt,quo qui tandem convolant, non in concertatione similitudinum dimi-  cant vel laborant, sed in pace in id ipsum dormiunt laeti atque requie-scunt. Has pennas optabat olim vates: “quis,” inquit, “dabit mihi pennasut columbae, quibus simul volabo, et requiescam!” Huc se venturum isetiam (ut poterat) sperabat, “geminas qui orte columbas aspiciens, quaetum caelo venere volantes, maternas agnovit aves.” In hoc denique Amo-  riscaelumtertiumraptusilleest,quiamoremabsquerebusaliissatisesse,res alias absque amore nihil esse arbitrabatur. Non itaque cum vatici-niis, non cum prophetia, non cum miraculis semper datur Deus. Quaeomnia, ut idem testatur, si habeam, unum Amorem non habeam, nihilomninosum.Quodverositdonorumprimumacitutaliquasempercum  donisAmordetur;si