GRICE E PERSIO -- la dialettica -- PRO TELESIO -- PRO CAMPANELLA -- PRO GALILEI -- CONTRO CICERONE -- CONTRO BOEZIO

 la dialettica di Telesio -- Campanella -- Gailei -- contro Cicerone -- contro Boezio itiumdialecticum,ponitAristoteles. PRO POSITIONES DIALECTICA FACVLTATE. IDialecticesarcismagistrosprimosrequiramus; non Aristotelem profectò fuiffe cenfendum eft; fedmultòantea,quunplurimosexstitiffe,mania i teftantibus. 294 Sednereferasadtāantiquos:neges etiam ,Pythagoraeos fuiffelogicos(quodtamenfalsumn,indedeprehenditur,cùm mathematicisartibus;quaefineLogicetractarinon pofsant;: itaaccuratèftuduerint)Zeno tamenEleates,exPlatone,& L a e r t i o , i n u e n t o r e f f i c i t u r . q u o d & a d P a r m e n i d e m 'n o f t r u m ** iDehip. & Plar. plac.li.9. 11 gularisfuit,noninfophifticisde arteiplacontentionibus, Ledinexplicarionehistoriarum,incaricorum , Lucanum Galenus extendit. 295 ClinomachusThurius;noftercóterraneusprimusdeaxio DIALECTICIS IN 290 Metaphoram enumerarAristotelesinteruitiadialectica: grammaticum est;& grammaticae fyntaxe«s uitium . ANTONII PERSI festumest;uelcumPlatone Prometheum ,uelúci Deorum interpretem existimabimus,quem infacrislitteris Noeum doctiexistimant;uelcumaliquotdoctis,Mofissacrú illumfacerdotisornatum ,&uestitumExhodiexpreffum. -293. Itaque Logices exercitatio apud Hebraeorum liberostin & cpoëinatum compositione,inq.aenigmatum enodatione,doctisuirisat matis feu enunciacisconfcripsit fiLaërtiocredimus.quod fi berumeft,principiú doctrinehuiusciphilofophodebeatur; quaodeindecranslarakcabArift.inlibrudeinterpretatione 2 D2   296NonitaqueDemocritumDialecticesinuentionis,&dispo ? fitionisignarum ,utnecProtagoranelenchorumjutexPlato rum,& Peripateticorumsectae manarunt. 298 Dialecticenigitur,facultatem ,feuuirtutembene differen ditenemus,hocestdisputandi,disceptandiratiocinandi. 299 Quotiesitaquerationeutimur,totiesdialecticomunere diendiq.;itaLogicenhanc,essefacultatem ,omniadisputan di,intelligendiq. 3 0 :2 R e c t è itaque Aristoteles,o m n e s idiotas q u o d a m m o d o uti Dialectice,confirmauit. 303 Duplexitaquc;quinimmohaec,uelutiiliusmagistra,cólá tuitur;cùm omnisdisciplinaeprincipium sitexperientia,ob item  28 ANT.PER SIITOS 1TIONES nepatet;principem negare poffumus. .!I S T 297 Quinneque Platonem ipsum cum Socrate aDialectice's perfectaecognitionesecludimus;decuiusschola Academico fungimur.Quidni! 300 NaturalisergoLogice Facultas. 301 Vtenimuisus,&auditusfacultasestnaturalis,uidendi,au Standis,uelutiprudentia quaedain communisomnibusartifi cibus,quicumdifferunt,nonsuaquadam ,&propria,sedcom munidialecticorumfacultatedifferunt.. :7!!! 305 Si,utaitAristoteles,finisadisciplinahabetur,quandoprac f t a t u r q u o d a t t i s u i r i b u s c o n t i n e t u r , D i a l e c t i c e s f i n i s e r i t, b e a ne differcre. 306 SubiecumueròDialecticesponimusresomnes.quoduel Aristoteletefteconfirinamus.01 :1 1:19 :15 1 3 : 5 6 307 Quid etiamfi.Nonens,fubiectumDialecticesponamus! & iudicium:quasAdrastusSimpliciitestimonio,peripate ticusnobiliffimus adprobauit,adauresfuiffeAristotelis; a seruatio,&inductio. 304 Dialecticeitaquecommunisoinnibusrebus;rationetra : utomninoquidlibetseuuerum ,seufalsumquidtractari,ac rationedifputari,&explicaripoflit. !!!!!! 308 Dialecticesueròpartesduasessetenemus,inuentionem , . til Now !!.fill .   !IN D'TALECTICI31 licet,neceffarium,uerifimile,captiofumdaripoteft;nonobid enunciatiLogicepartimnecessária,partimuerifimilis,pár: timcaptiofaeffedebet;fedtotanecessaria. 310 Genusilluduerèessedicimus,totumpartibusessentiale.: 31.1.Vnde Hominem genus effe Catonis,& Ciceronis;Catoné uerò,& Ciceronem fpeciemeffeHominis. 312 Cùmueròsatiùsputemus;ueri,&propriifermonisusum aiurisconsultis,& reipublicaeprincipibus,quàmascholisin ertiumphilofophorum petere;meliùs quaeduoindiuidua, uulgòdicunt;&unamfpeciemn,iliduasspecies,& unumge n u sd i x i f f e u i d e r i d e b e n t . 313 Sedfideridebuntconfultos,nonridebuntPlatonem ,ne que Aristotelem, tersecomparationesintelligi. 316 Genusitem,&fpeciem adlocumdetoto,&partibusrectè  0 1 . ablegamus. 317 Categorias etianiad inuentionem dialecticamfternere uiam ,meliuseftutconcludamus, 318 Paronymaadconiugatareuertidebereaestimamus, 329 Locumadnumeramusinsubiectis;&tempusinadiun rum referamus. 3 2 7 "A n i m i f e n s u m , a e t i n t e l l i g e n t i a m , r e r u m f i m i l i t u d i n e m e r > : itémq.Cici,& Quinctilianus. 00 O 309 Quamuis itaqueopusaliquodartishuiusgenunciatumscia . 314.Differentiam,quam Porphyriusdeclarareadgrediebatur,: ueladformam ,& cauffam,ueladcomparatorumlocum,& a d inuenrionem rectiùs adfcriberem . 315 Accidentium nominerectiùsfactaadiuncta,& rerum in ctis. 320 Quaeueròcumaliquoconferantur,adspeciemoppofito : seuoluitAristoteles:quaeueròfintinuoce,notas,&signasen » forummentisesse:utea,quaescribuntur,eorum ,quaefintin » Puocessensa ilaapudomneseadem esse,fymbola;& ligrisnon s cadem,deprehendamus. ion ! 16:11 Quo   322 Quofit,utDialectices,&Grammaticeslatadifferentia nismentionem ,fedfyllogismigenesin,&analysin,tribuster minis,& propofitionibus conclusit,& terminauit.non enim adexternumfermonem dirigiuoluit,sedadinternum. 325.Aliquishomo currit.Aliquishomononcurrit,nullumcó subalternaedicuntur;multòiuftiorerationecollantur:quiai : temeffetenemus.Excauffisitaquenecessariisfuturum necef sarium,exliberisliberum ,exphyficisphysicum effecue fyllogifmismaximèneceffariam putamus. 330 Quod& GraeciAristotelisinterpretesprofitentur,inuen tionem illam Theophrafti,& Eudemipropriam effe.Cui & Boëth.desuomulta addidisseetiam ,teftatur;sedutrum o m átioabsolutèuera;sitetiam necessaria,camietfiinpartibusfe  mo consistere. 324 Rectèigiturinanalyticisnnllam Aristotelesinterpretatio s u n t a m b a e a f f i r m a n t e s ,u e l a m b a e n e g a n t e s . 328. Quales suntantecedentes cauffae,talem euentusuerita-!; mur. 329NosLogicencompositorum enunciatorum,&perse,&in 6. niarectè,aliàsdictum . 330 Datur igitur enunciatum ,compositum ,feuconiunctum , praetersimplex;quodmultassententiasconiunctashabet. 332 Cujus & funtfuaespecies,arcopulatum difiun&um,con nexum ,& relatum,&c. 333 Accamenindisiunctioneilludtenemus,utomnis disiun paratim nulla fitneceffitasi". 384 Namdifiunctionişneceffitatempendereepartiumnonucie ritate,sed diffentione,palàm est. 1 ANT.PERSIT POSITIONES contineatur,cùmillatotafitanimi,eadémq.apudomnesgea tes:haectotafymbolica,inuoce,&scriptura. 323 Logiceitaquesinesymbolisinterpretationispotestinani tradictionisnomen meretur. 326 Homo albusest,Homo nonalbus,tantundem . 327.Omnishomoalbus,(uidam hoinoalbus;&contrà;quae Prae.   335 Praenotionem duplicem cffedicimus,uerborumalteram, dum concludereturab antecedente, 341 QuidfihocideindixeritAriftoteles ! 342 Rerumautempraecognitiones,&anticipationesgenera fit. 344 Definitiones,& partitionesesteprincipiaomniumferèar, tium,uelindesumptasquasdammaximas, 345 Principiauerònontantumpriùsnota,fedeffenotiora,ait , Aristoteles; immo uerò itaclara,utcontrariaquoque inde  rerumueròalteram . 336 Etuerborumillamdicimus,quaeinomnibusdefinitionis, requiritur. 337 Rerum verò,quaedebeteffeindefinitione,adexplican berent.Quidni: 339 Immoeandemdeterminismediis,& extremis,utconsta hilexplicaret. 338 ItaquefyllogismiMaior,&Minorhancpraenocionenha . & 4.2.& 3 23 Ies & uniuersaleseffe,unde specialesilliscomparatae ptoti -nusconcipiantur,& concludantur, 343. Atueròidpraecipuèininformationeartisintegracuerifli mum effeputamus,utageneralibusad fpecialiaprogresia undemodiPerfeemanant. 347 Etprimumillumtenemus,quandoattributumeftinessen IN DIALECTICI3 31 & definitiştotius,&partium ;demonftrationis,&demonftratii omnísq.explicationis,& eiusterminorumuocabulisomnino d u m q u o d d e f i n i t u r, in d i s t r i b u t i o n e , a d e x p l i e t a d u m q u o d d i s t r i b u i t u r, in d e m o n s t r a t i o n e , & q u a u i s e x p o f i t i o n e , a d d e monftrandum& adexponendumquodquaeritur;alioquini retesseresissignificatas. 340 Conclufioergo,&problema,quodconcluderetur,hang duplicemhaberetpraecognitionem Non:acciperetaucem 2 fiantmanifeftiffima. 346 Cùmautemquaeinscientiasunt,perfefintoportet,fit, cùmquidalicuiaderit,uelfimpliciter,uelquodämodoerit: cia   tiasubie&i,& ineiusdefinitioneadhibetur. musdefinitioni:quoduelexemplaArift.palàmfaciunt. 349 Acceditquartusmodus;perseinest,quòdcaussasitcerta, & nonfortuita generalisergohicmodusPerfe,quotiessci licetcaussaede suis effectibusdicuntur. 350 Propriorum accidentium eritne ullus ? Tertius · hic enim inodus affectiones , & accidentia cognata q u o d a m m o uosensu,Aristoteliscontextum declaratumiri. 3 5 2 . O m n e s i t a q u e m o d o s P e r se , a b A r i f t o t e l é r e t i n e r i t e n e m u s ,n e c a b i i c i d u o s r e l i q u o s . 35.3 Vnde fit,utconsequentesartesantecedentibus subalter naesint,ubialiquiddocent, superiorum decretis expli tionisuelinueniendae,ueliudicandae. 355. O m n e m disciplinam fieri autper demonstrationem , aut firmauit. i n . 356 Acperdefinitionem ,&distributionem ,accuratiorem sci entiamconfici,quàm perdemonstrationem ,tenemus. 357 Quarenonsequitur,Scioexcaussa',propterquamresest. quoniamilius estcausfa;nec aliterhaberepoteft.ergo,Scio steriorú,ePlatoneferèfumptaeffe,quiuisanimaduerterepo. terit.Placo enim ad instituendasartes,definitionem ,& distri butionem proposuit;fyllogisticaedemonstrationis,qualem Aristotelescominentus est,nonmeminit. 3$9 Tuncenimartesbenedisputare,docere,demonstrarepo  32 ANT.PERSIT POSITIONES 348 SecundusmodusPerseestprimocontrarius:(Perfeeft, q u o d e f t i n e s s e n t i a , & d e f i n i t i o n e a t t r i b u t i) q u i i n o d u s d i s t r i butionigenerisinfpecies,autdifferentiasconuenit,ut pri 17 cabile. 354 ErgosicDiale&iceomnessubalternaesintingenererat: perdefinitionem,concedimus.quod& Aristotelesrectècon per fyllogisticam demonstrationcm . 358 Dedefinitioneueròtammulta,quaedifferunturinlib.Po docomplectitur. 351 Atquopacto exAristot.littera Exdiffentaneo:Ideóq.no terit Son3   teritquis,cùmlogicaminuentioneimn ipsarumnatura,qua litatéq.tota,excauflis,effectis,fubiectis,adiunctis,ceterisq. PERSIL IN ETHICIS CONTRA ETHICOS. ARISTOTELEM. CICERONEM BOETHVM. A VERROEM , ET.C. quirendam,re&tefortassisaffirmetAristot.,tamen illudfalsò,quòdadpercipiendamhancdisciplinamdemori bus praecepit,utpaediainauditorepraecedat. 361 Quòdautemneadolescentesquidem percipiendismorib. esseidoneos uoluitAriftot.falso . 362 Certèpuerosquofdamuidimusdiuinitatequadammen ti,confirmarunt;quaenonprotinusquid rectum,prauúinq. fit;discar:quincumChryfippoputarunt,&antetrienniumil  ANTONII IN DIALECTIC Is. 33 tispraeditos,utinquibusdam ,multorum uirorum iudiciaex E los 1 argumentisperuidenda;cùm difpofitionem ,ineadem ,uel , uel fyllogistico conclusionis iudicio a e vortinoenunciati tandem ordinanda,ab ini stimanda , & judicanda , uniuersa tiopermedia adextremaexercuerit.&hocpacto noster Tc leliusestprogressusinfuaphilosophiaconscribenda