Grice e Corsini

 Fanani nianae, quod in ditione eft oppidum Ducum provinciae AteftinorumFri, III. Non . Octobris anno MDCCII. natus eft Eduardus Corſinius optimis quidem parenti bus , honeftiffimaque familia , quippe quae jamdiu civitate Mutinenfi donata fuerat . Is ubi primum adolevit Sodalitatem hominum Scholarum Piarum , quos praeceptores puer in patria habuerat , ingreſſus eſt . Multa dili gentia , multoque labore in humaniorum lit terarum , philoſophiae ac theologiae ftudiis Florentiae ſe exercuit apud ſuos ; & cum omnes condiſcipulos gloria anteiret , ab o mnibus tamen in deliciis habebatur . Erat enim bonitate ſuavitateque morum prope fingulari ; & cum plurimuin faceret non ſo lum in excolendis ftudiis , fed etiam in of ficiis omnibus religiofi hominis obeundis , minimum tamen ipſe de ſe loquebatur . Vix ferre poterat Eduardus Peripateticos quofa dam horridos , duroſque oratione & morim 1 CORSINIUsi 77 bus , quibuſcum verſari cogebatur ; intelle xeratque jam falſos hujuſmodi fapientiae ma giſtros de veritate jugulanda potius, quam de fendenda aſſidue certantes , pilofophiam artem feciffe fubtiliter & laboriofe infaniendi . Reli ctis igitur diſputandi fpinis , ad Academiam fe convertit, cujus ratio inquirendi verum li bero folutoque judicio , & fine ulla contentio ne & pertinacia non poterat non magnope re probari homini natura leniſſimo . Nec for \ um in philoſophorum libris corum dogmata , quae diſputationibus huc & illuc trahuntur, ut ipſe per ſe perpenderet, inveſtigavit Eduar dus , ſed etiam philoſophiae adminicula & an ſas, qualem Xenocrates geometriam appellabat, in Euclide , Apollonio & Archimede quae ſivit . Quo in itinere felicem adeo habuit exi tum , ut fervore quodam aetatis impulſus , břevi condere potuerit libellum de circulo quadrando , quem ad Guidam Grandium mi fit . Novit in eo Grandius eximium & admi rabile adoleſcentis ingenium, eumdemque hor. tatus eft , ut pergeret porro in eo ftudio , quod ceteris & ftudiis & artibus antecede ret , & in quo ipfe futurus effet excellens . 78 EDUARDUS At Eduardus praeſertim trahebatur ad hu maniores litteras , quibus a puero mirifice dedicus fuerat , quaſque vel in ſublimiorum diſciplinarum occupationibus , ne obſoleſce rent , legendo renovaverat . Itaque moleſte tulit demandatam fibi a majoribus fuiſſe an. MDCCXXIII. provinciam tradendi publice Florentiae philoſophiam , quaſi ad ea detru deretur , quae ſui non eſſent ingenii . Prin cipio ſequi coactus eſt Goudinium , cui brė. vi ſubſtituit Hamelium . Atque hos auctores fic interpretatus eſt, ut facile intelligeretur non eſſe ex illorum doctorum numero , pud quos tantuin opinio praejudicata poteſt, ut etiam fine ratione valeat auctoritas eo rum , quos ſequi ſe profitentur . Poftremo · ad ſcholae fuae utilitatem & ornamentum maxime pertinere exiſtimavit , fi e multis , quae ſunt in philoſophia & gravia & utilia a recentioribus praefertiin philoſophis tracta ta , quantum quoque modo videretur deli geret, in quo adoleſcentes exerceret . Sa pienter etiam faciebat, quod ipſos non ſolum quibus luminibus ab illa omnium laudanda rum artium procreatrice Philoſophia petitis a CORS IN IUS . 79 : mentem illuſtrare , fed etiam quibus virtuti bus omnem vitam tueri deberent fedulo e rudiebat . Quare minime eſt mirandum fi in tantam claritudinem brevi pervenerit, ut fuis & Florentinis vehementer carus , quibuſdam vero hominibus nudari ſubfellia ſua , & cor nicum oculos configi dolentibus eſſet invim diofifſimus. Fuerunt & nonnulli ( tantum in vidia , aut inſcitia potuit ) qui apud eos , quorum munus eſt providere , ne quid er roris in religionem moreſque irrepat , Corſi nium accufarunt , multa illum tradere , in exponendis praeſertim Gaffendi & Cartefii ſententiis , a recta religione abhorrentia . Stomachatus eft homo religiofiflimus , caftif fimuſque obtrectatorum temeritatem . Hos ve ro ut falſae & iniquae inſimulationis publi ce convinceret , utque ab omni metu diſci pulos fuos liberaret , ftatuit in lucem profer re , quae in ſchola & domi iiſdem expoſue rat . Quod cum praeftitiffet , id evenit, ut alteros reprehendiſſe poeniteret , alteri fe di diciſſe gauderent . Inſcripfit opus : Inſtitutio nes philoſophicae ad ufum Scholarum Piarum , & illud in quinque volumina diſtribuit . Pri 80 EDU A AD U si ma mum continet hiſtoriam philoſophiae & lo gicam ; ſecundum verfatur in indagandis prin cipiis , & tanquam feminibus unde corpora funt orta & concreta , horumque proprieta tibus & qualitatibus ; agit tertium de cor poribus inanimatis , quae caelo , aere , ri & terra continentur ; examinat quartum animata corpora , multipliceſque eorum fpe cies, & elementa metaphyſicae tradit ; quia tum denique morum doctrinam complectitur. Nec folum in conficiendis his libris res no vas inveſtigavit Corfinius , fed etiam eas , quae funt ab antiquis traditae , quarum co gnitionem eo utiliorem putavit , quod faepe. philoſophos nova proferre judicamus , cum pervetera proferant . Praeter quam quod in ea erat opinione Corſinius, illi , fitum eſt veritatem invenire , fingulas nofcen das effe diſciplinas , ut ex omnibus , quod probabile videri poſſit , eliciat , praeſertim cum doceamur a ſapientiffimis viris , nullam fectam fuiffe tam deviam , neque philoſopho rum quemquam tam delirantem , qui non vi derit aliquid ex vero . Nec modo quid fibi probaretur , fed aliorum etiam fententias , & quid cui propo CORS. IN IV S. 87 quid in quamque ſententiam dici poſſet, pera fecutus eſt, quod ea modeſtia praeſtitit , ut : non vincere maluiſſe , quam vinci oſtende- . rid . Hanc opinionum varietatem ex fuis fone tibus fincere deductam , ut potentius in die fcipuloruin animos influeret, non modo ora , vine diſpoſuit ., ſed etiam claritate & nitore, Latini ſermonis illuſtravit . Praeclare enjin , Cicero : mandare quemquam litteris cogitationes fitas , qui eas nec difponere poffit , nec illuftra-: re , nec delectationé. aliqua lectorem allicere , hominis est. intemperanter abitentis otio & like cris . Sunt nonnulli qui in hiſce. Insitus, rionibus dum pleniflimo ore laudant ima menſam prope eruditionis copiam ,, politio remque elegantiam , quibus ornantur, defide; rare videntur abditiorem 'reconditioremque tractationem earum rerum, quae primum ii) phyſica tenent locum , quales ex. gr. ſunt Trotus., Newtoniana' attractia , harumque lo ges, non tam .ut ceteros, quam ut ſe ipſum , qui nunquam adduci potuit , ut Newtoni fententiae affentiretur, convinceret . Sed ii meminiſſe debent quibus ſcripſerit:Corfiniusi, hribuſque temporibus ſcripferit. Quoniam ve Tom . VIII, F 82 EDVARDUS to plurima ſunt in phyfica , quae fine 'gea metriae ope tractari non poffunt , hoc quo que adjumențum a fe afferri oportere diſci pulis ſuis putavit . Itaque Philoſophicis Ma thematicas Institutiones adjecit , in quibus fi ordinem excipias ( initium enim facit a pro portionibus , quas nemo ignorat difficillimam effe geometriae partem ) cetera ſatis belle procedunt. Neque multo poft retexuit hoe ipſum opus , in quo eo elaboravit attentius , quod fperabat aditum fibi facturum ad mu nus tradendi mathematicas diſciplinas in Ly ceo Florentino . Acceptum illud cum plauſu fuit propter dilucidam brevitatem atque ele gantiam , licet in eo acutiores peritioreſque geometrae pauca quaedam jure ac merito teprehenderint. Praeſtantiam , quam conſe cutus fuerat Corſinius in rebus geometricis, yoluit ad hydroſtaticam transferre; cumque fedulo evolviffet quae in ea facultate ſcris ptis mandaverant poft Galilaeum Torricellius, Michelinius , Guglielminius , Grandius , alii. que pauci , in ſcenam prodire non dubitavie fuftinens perſonam non modo conſiliarii & arbitri de dirigendis avertendiſque aquis , ſed CORSI'N I US; 83 etiam ſcriptoris. Etenim ex ejus officina prow diit liber , qui infcriptus eft : Ragionamenti intorno allo stato del Fiume Arno e dell' acque della Valdinievole , quique editus fuit fum ptibus. Marchionis Ferronii , cujus cauffam praeſertim defendebat . Spe dejectus Eduar dus perveniendi in Lycei Florentini docto rum numerum , qui praeter modum iis tem- . poribus. creverat , animum ad Academiam Piſanam convertit , petiitque dari ſibi va cuum eo tempore logicae interpretis locum . Celeriter quod optabat impetravit , propte rea quod Joannes Gaſto Magnus Etruriae Dux eximiam illius ſcientiam in omni re philo ſophica cognoverat .. Vir non tam doctrina praeſtans, quam docendo prudens ( etenim quaedam etiam ars , eſt docendi ) magno erat emolumento ſtudiofis adoleſcentibus , qui non uſitata frequentia fcholam illius celebrabant . Cum vero de fchola in otium folitudinem que ſe conferret , tempus potiffimum conſu mebat in augendis . perficiendiſque ſuis Phi lofophicis Institutionibus , abſolvendoque , quod inſtituerat , opere de Practica Geometria . Ins ter haec magna fuit amnis Arni inundatio , F 2 84 EDUARD US ut fi inundationes excipias , quae annis MCCCXXXIII. & MDLVII. acciderunt, nul lam unquam majorem fuiſſe conſtaret . Pere vaſerat opinio per animos Florentinorum huic luctuofae calamitati cauſſam praefertim dediffe Clanis aquas in Arnum deductas , & quae ad eaſdem moderandas aquas facta fue rant opera . Hunc errorem ut eriperet Edu. ardus , utque perſuaderet eadem opera fuiſſe utiliffima ac faluberrima , libro expoſuit qua lis fuiſſet , & quis eſſet ſtatus Claniae val lis , quidque conſultum & actum ab anno MDXXV. ad fua uſque tempora , ut peſti lentiſſima regio convaleſcere aliquando & fa nari poſſeti, utque controverſiae inter finia timos Principes de dirigendis aquis ejuſdem regionis tollerentur . Piſis erat Corfinio con tubernium cum Alexandro Polito , qui hum maniores litteras profitebatur , cujuſque vi tam ſupra explicavimus . Hominis Graecis & Latinis litteris eruditiffimi exemplum & vo . ces , ſelectiſſimorumque librorum copia , qua is abundabat , Corſinium per fe jam flagran tem vehementiffime incenderunt ad eas ar tes , quibus ab ineunte aetate deditus fuer GO RS IN I UŚ. 85 rat , celebrandas . Sciebat Graece , cujus ſermonis elementa juvenis Florentiae acce perat a ſodali ſuo Franciſco Maria Baleſtrio , fed non luculenter . Itaque multo ſudore ac labore in arte grammatica primum ſe exer euit , poftea Graeca multa convertit in La tinum , Graecorumque libros & eos pracſer tim , qui res geſtas & orationes ſcripſe runt , utilitatem aliquam ad dicendum aucu- | pans, ftudiofiffime legebat . Cum vero ei eſſet perſuaſum ingentes ac prope immenſos cam pos illi proponi , qui eloquentiae ceterife que humanioribus litteris vacare cupit , acom mico hac de re aliquando ſciſcitanti reſpon dit: percipiendam ei effe omnem antiquitatem , co gnoſcendam hiſtoriam , omnium bonarum artium ſcriptores & doctores & legendos & pervolu tandos , & exercitationis cauſa laudan.los , in terpretandos, corrigendos , refellendos ; diſputan dumque de omni re in contrarias partes, & quid quid erit in quaque re , quod probabile videre poffit , eliciendum atque dicendum . Hujuſmodi exercitationes, quas diu incluſas habuit, Core finius in veritatis lucem tandem proferre ſe poffe putavit , cum Faſtos Atticos illuſtran , F3 86 EDUARDU9 dos fuſcepiſſet ; magnum ſane opus & prae clarum , quod omnem fere Athenienfium hi ftoriam complecti debebat , cum qua philo fophiae , omniumque laudatarum artium hi ſtoria arctiſfime eſt conjuncta . Diviſit illud ipſum opus in partes duas , quarum prio rem veluti apparatum Faftorum effe voluit, quod in illa fuſe lateque ea exponerentur , quae commode in ipfis Faftis , ad quos ta men pertinebant , 'exponi haud poffe vide bantur . Agit itaque de Archontum inſtitu tione , numero , varietate , muneribus & re rie , de Archontico anno , atque ordine men fium Athenienfium . Cum vero Archontigiis annus non in menſes ſolum , ſed in Pryta nias etiam diviſus eſſet , ac Tribuum Athe nienfium fingulae aequali temporis , annique parte Prytaniae munere fungerentur , de ie pſarum Tribuum ac Prytaniarum numero , ordine ac ſerie , deque Atticae populis , ex quibus illae conſtabant , eruditiſſime differit . Neque ab his ſeparandam putavit tractatio nem de Athenienſium Senatu & Ecclefiis , dcque Proedrorum , ac Epiſtatum numero , diſtinctione & officiis . Tranſit inde ad con 1 CORSINIUSI 87 texendam Archontum ſeriem diſtinguens Epo nymos a Pſeudeponymis . Quam diſtinctio nem licet nonnulli agnoverint , nemo tamen exſtitit , qui Pſeudeponymorum Archontum feriem illuftrandae Atticae hiſtoriae maxime neceffariam recenſere tentaverit . Agit de mum de civilibus Graecarum gentium annis, ipfarumque menfibus, cyclis atque periodo, cum antea declaraſſet tempus , verumque di em , quo varia Athenienſium feſta peragi & redire confueverant . Id facere neceſſe fuit propterea quod eadem fefta , veluti perſpi cuae certaeque temporis notae, rerum gefta rum memoriaé ſaepiffimè a ſcriptoribus adji ciuntur . Haec quidem in priori operis par te . In fecunda vero Fafti exponuntur a pri ma Olympiade , qua Coroebus palman retus lit , uſque ad Olympiadein cccxvi. Cauffa fuit juſta Corſinio praetereundi antiquiora tempora , quod iſta laterent craſſis occultata tenebris , & circumfuſa fabulis . Ne tamen primam Athenienfis imperii formam deſpice. re videretur ( nam Athenis initio Reges , inde perpetui Archontes, mox decennales , tandemque annui imperarunt ) qui Reges , F4 85 EDUARDUS 1 & Archontes perpetui , & qua aetate fuerint in Prolegomenis perſecutus eft. Ceterum Fa. ftos fic contexuit Corfinius, ut nullum ad nos pervenerit nomen Archontum , Olympioni čarum & Pythionicarum , nulla lex , neque pax , neque bellum , neque caſus neque res illuſtris & memoranda populi Athenien fis , quae in iis ſuo tempore non fit notata . Interdum etiam attigit Spartanorum , Phoceli fium , Thebañoruin , aliorumque Graecorum gefta , conſilia , pugnas , diſcrimina , quod ca maxime ſint Atticae hiſtoriae conjuncta . Grae Cos vero philoſophos , poetas, oratores , cete roſque tum pacis, tum inilitiae artibus claros viros ita commemoravit, ut quibus Olympicis annis, & quo loco in lucem fint editi , vitam que ' finierin't intelligi poffit. Atque haec o Innia capitulatim ſunt dicta . Etenim nimis lon gus effem fi praecipua, & nova vellem deſcri bere , quae in his Faftis continentur . Nihil poſuit in iis Corſinius fine locuplete auctori täte & teſte, aut faltem ſine probabili conje: ctura ; quodque difficillimum fuit, fcriptorum Graecoruin loca aut vitiata aut minime intel lecta, aut mutilata'ſic reſtituit , illuſtravit, fup* CORSINI'Usi 89 7 plevitque, ut dubitari poffe videatur plus ne jis reddiderit luminis , quam ab iiſdem aco ceperit . Neque minori perſpicientia Athe nienfium nummos vidit , ex quibus non pau . ca quidem in rein ſuam hauſit ; ſed multo plura e marmoreis monumentis fumpfit, ta li modo dirimens controverſiam , quae ex fufcitata fuerat a ſummis viris Spanhemio , & Gudio , nummis ne , an inſcriptionibus princeps locus dandus effet in explicandis ri tibus , feſtis , Numinibus , ludis, magiſtrati bus , rebuſque geſtis Athenienfium . Inter nobiliores inſcriptiones , quas refert Corfi nius , & miro prorſus acumine atque eru ditione explicat , & interdum etiam fupplet, eft Florentina quaedam apud Riccardios ile luſtrandis Athenienfium Tribubus maxime idonea. Sed haec mirifice corrupta erat , au gebatque corruptelam collocatio . Etenim cum ex tribus fragmentis conſtaret , imperi tus artifex fic illa in pariete diſpoſuerat, ut media pars primae , finiſtra mediae , dextera vero omnium poftremae partis locum Occu paret . Vidit haec mala Corſinius , qui 2 tutiſſime indagabat omcia , iifque remedia go EDUARDVS adhibuit . At puduit Joannem Lamium ſe non adeo lynceum fuiffe , cum ufus effet sadem inſcriptione in ſuis ad Meurfium Scholiis , & ex pudore orta eſt invidia . Ex quo intelligi poteſt quare is debitas mun quam tribuerit laudes operi , quod omnium judicio longe multumque ſuperat quidquid in hoc rerum Atticarum genere ſcripſerunt Sigonius , Scaliger , Petavius , Petitus , Spo nius , & vel ipfi Meurfius , & Dodwellus , quorum errorés dum faepe corrigit Corfini, us, & dum minime ab iis animadverſa pro fert , fatis declarat iiſdem detrahere voluiffe Haerentem capiti multa cum laude coro nam . Rumor erat ea parare Lamium , quibus fpe rabat hominibus fe probaturum , Corfinium in emendanda illuſtrandaque Riccardiana in fcriptione ſurripuiffe fibi fegetem & mate riem gloriae ſuae . Porro Lamius poft edi tas Corſinii emendationes fupponere cogita verat in locum impreſſae jam paginae in I. Meurſii operum volumine , quae prae fe fe rebat inſcriptionem corruptam , aliam pagi nam , in qua emendatior inſcriptio legebatur ; CORSINIUS: 1 bancque mutationem , omnibus occultari pof ſe putaverat , quod Meurſii liber nondum efe ſet in vulgus editus . Non latuit certe Core finium , in cujus manus pervenit etiam pria mum impreffa pagina , qua omnem a fe prow pulſare poterat injuriam . Id ut audivit Lami mius aliam rationem iniit perficiendi confi lii ſui . Dedit ad Angelum Bandiniun litte ras plenas iracundiae ac minarum, ſpecie qui dem ut ea, quae jamdiu ſepoſuerat ad Ric cardianum marmor explanandum , aliquando proferret ; re autem ipſa ut quae a Corſinio didicerat , perpaucis additis aut mutatis , le ctori aut occupato aut indiligenti vendita Yet pro ſuis . Atque id utrumque ſcriptorem conferenti luce clarius eft . Quare mirari ſa tis non poffum hominis frontem , qui furti Corfinium infimulet in eo loco, in quo ipfo cum re aliena , atque etiam cum telo eſt de prehenſus. Atque haec an. MDCCXLv. ſunt geſta , cum Fafti Attici anno ſuperiori lu cem vidiſſent . Sed tamen res defenſionem apud multitudinem potuit habere uſque ad cum annum , quo Meurſii opera cum Lamii animadverſionibus vulgata funt fimul uni 1 32 > EDUARDUS Verfa . Is fuit an . MDCCLXIII. Tum enini primum jejuna illa marmoris interpretatio, quam ante annos xxII . Lamius in l . operum volumen intulerat , lecta eft pag . 258. : ad calcem vero ejus voluminis ſecundae Aucto ris curae in eum lapidem , & quaſi retra Statio quaedam ante dictorum edita eſt . Qua in mantiſſa bina extant indicia Corſinii cauffam mire tuentia , alterum quod nihil hoc in loco proponatur , ' quod non ille in Faſtorum libro occupaverit ; alterum quod mantiſſae characteres ab ejuſdem voluminis characteribus forma et figura longe abſunt , teſtanturque non niſi poſt annos multos quam liber fuerat impreſſus , diſtractis jam aut obſoletis formis illis prioribus , additam eſſe appendicem , de qua meminimus . Sed jam fatis multa de homine meo quidem judicio paucis comparando , niſi regnum in litteris, quod Florentiae perdiu tenuit , malis inter dum artibus & clarorum virorum vexatione confirmandum putaſſet (*) . Quamvis in Fa (* ) Hujus rei narrationen pluribus etiam verbis exa pofitam vide in libello cujus eſt infcriptio : Paffatem po Autuntile , quo in libcllo Si quis est qui dictum in se ir clemencius Exis CORSINIU s. 93 1 Atis Articis elaborare Corfinio maxime glorio fum fuerit , non minorem tamen laudem rea portavit ex Agoniſticis Differtationibus, de qui bus Ludovicus Muratorius , intelligens ſane. judex , dicere folebat , poſſe eas per ſe ſo las aeternum nomen Auctori comparare . His Diſſertationibus oftendere voluit Eduardus, quo tempore Graeci celebrare conſueverunt ludos Olympicos , Pythicos , Nemeaeos , & Iſthmiacos, quod tempus eatenus fuerat vel incompertum , vel faltem obſcurum . In hoc autem non mediocrem utilitatem chronolo giae & hiſtoriae ſe allaturum putavit , quod iiſdem ludis fcriptores uterentur ad notanda deſignandaque rerum geſtarum tempora . Ab Olympicis exordiens , qui ceteros fplendore & frequentia ſuperabant , breviter cos percurrit, quos ab Hercule primum inſti tutos Trojano bello deſiiſſe , moxque ab . Iphito reftitutos iterum intermiffos fuiffe fcriptores narrant . Etenim illud caput eſſe videbatur , ut de Olympiade illa quaereret , qua Coroe bus palmam accepit , & quae prima dicitur , omnes Exiflimayit ele , fit exiſtimet Reſponſum , 11011 d.ctum effe, qu'a lacris prior , 6 94 EDUARD V $ quod ab illa ceterarum Olympiadum ordo & feries incipiat . Hanc celebratam fuiſſe putat an . periodi Julianae MMMDCCCCXXXVIII. circiter folftitium aeſtivum , plenilunii tempo re , qui mos ſemper manſit non folum anti quioribus , quibus civiles Graecorum anni lunares erant , fed recentioribus etiam , qui bus ſolares anni a Romanis ad Graecos tran . fierunt . Primus is erat anni menſis , in quem incidiffent Olympici ludi . Quinque diebus eorum certamina abſolvebantur , inter quae curſus , quo, uno certatum eſt ad Olympia dein uſque XVIII, primas tenebat . Neque. in Aelide folum , fed & in aliis Graeciae ur bibus fumma cum populi frequentia ac faca. crorum caeremonia Olympici celebraba ntur, donec v . ineunte reparatae falutis faeculo , jidem cum Pyticis. ſublati fuerunt . , Pyticos primum inftituit Apollo , eofque jamdiu in-. termiffos, confecto. Criſſenfi bello , Olympiade. XXXXVIH . Amphictyones revocarunt. Ii- . dem Olympicorum inſtar pentaéterici erant ; neque ſecundis annis, aut quartis , ut Peta vius & Dodwellus, exiſtimarunt , ſed tertiis , hiſque exeuntibus circa Elaphebalionis men CORSINIUS: 95 fis finem , tum Delphis , tum in aliis Grae- : ciae urbibus peragi confueverunt , Proxime poft Pythia Olympiade ſcilicet Lill. inſtaura ta fuerunt Nemea , quorum origo reperitur a ſeptem Argivis ducibus , qui ad lenien dum defiderium pueruli Archemori a ſerpen te occiſi funebres hoſcę agones CCCCLXXV. annis ante Olympiadem primam prope Ne meaeum nemus inftituerunt . At Nemeadem illam , ex qua veluti cardine ceterae infe quentes numerari coeperunt , in annum IV. Olympiadis LxxII . poft Marathoniam pu gnam incidiffe fatis probabiliter Eduardus af firmat . Nemeades aeſtivae aliae, aliae hibere nae , omnes vero trietericae fuerunt; eaeque alternis annis ita peragebantur , ut hibernae quidem in medios ſecundos , aeſtivae vero in quartos ineuntes Olympiadum annos in currerent . Cum Nemeis ludis quaedam erat Iſthmicis a Theſeo , ut ferțur , conſtitutis fia militudo . Funebres erant ambo , ambo trie terici , & qui utrolibet in certamine viciſſent apio coronabantur , Ithmici quoque alii em rant aeſtivi, non tamen alii hiberni , ut qui dem Dodyellus putabat , fed verni . „Cele EDUARDUS brabantur illi primis Olympiadum annis Hea catombeone menſe , hi Thargelione , exeun te fere tertio Olympico anno . Sic definivit Corſinius tempora quatuor illuſtrium Graea ciae ludorum , patefaciens obſcura & ignota vel ipſis chronologiae luminibus Scaligero Petavio , & Dodwello , quorum auctoritate abreptus ipfe in primo Faſtorum Atticorum libro Pythiades ſecundis Olympicis annis cona cefferat . Agoniſticis hiſce Differtationibus , veluti faftigium operis , idem adjecit feriem Hieronicarum alphabetico , ut dicitur , ordi ne diſpoſitam , & Dodwelliana longe ube riorem accuratioremque . Nam feptuaginta. ſupra centum vitores recenſuit , qui Dod weilum prorſus fugerant ; fonteſque indic cavit ( in quo Dodwelli diligentia ſaepiffi , me deſiderabatur ) unde uniuſcujufque vin ctoris nomen , aud patria , aut aetas , aut tertaminis genus , quo viciffet, hauriebatur . Hoc opus vehementer adeo Auctori fuo pro batum erat , ut vir modeftiffimus in eo quo daininodo gloriari videretur . Etenim , ut At rico fcripfit Cicero , fua cuique Sponfa ,fuus quiqua 2007. Quoniam autein tumuin his Ago ! CORSINIU s . 97 Agoniſticis Diſſertationibus , tum in Faltis ſcribendis faepe uſus eſt Corſinius ſubſidio marmoreorum monumentorum , in quibus multae occurrunt notae , quarum neque fa cilis, neque prompta fuit explicatio , fepara tum opus. a ſe expectare putavit Graecarum antiquitatum ftudiofos , quo in opere non ſolum ex marmoreis , fed etiam ex aereis Graecorum tabulis: varias eorum notas colli geret , haſque explicaret atque illuſtraret . Quae dum animo verſaret , fcriptionique jam manum admoviffet , ecce in lucem prodit Scipionis Maffeii liber de Graecorum figlis l.z pidariis, in quo trecenta fere vocum com pendia ingeniofe: feliciterque enodantur.. Cum Eduardus ab amico librum accepiſſet , ei epi ſtolam fcripfit ( relata haec fuit in IV. vo lumen . diarii Litteratorum . Florentiae editi ) in qua ſummas tribuit Maffejo laudes , quod primus ex omnibus materiem hanc ſeorſim tractandam füfceperit ,, magnam in illam con ferens.eruditionis copiam , & acre: prudenſ que judicium .. Non, propterea tamen: ſpar tam , quam fibi ſumpſerat , ille deſeruit , quia , ut ait Auſonius, is crat campus , in Tom . VIII. G C 98 EDUARDUS quo alius alio plura invenire poteft , nemo om. nia . Et plura certe Corſinius invenit , cum mille fere notas , aut numerorum vocum que compendia uno volumine colligere po tuerit & explicare illo ſuo acutiffimo inge nio , cui inquirenti & contemplanti omnia occurrere ſe ſeque oftendere videbantur . Ut vero delectatione aliqua alliceret adoleſcen tes , quibus inſuavis fortaſſe & aſperior via deri poterat ſiglarum inveſtigatio , poftquam multa eruditiſſime praefatus effet de notarum origine , vi , utilitateque , opportune ſparſit in toto libro non pauca ad hiftoriam , geos graphiam , chronologiam , ac mythologiam ſpectantia . Ex quibus aliiſque diſciplinis ube riora etiam hauſit , ut ornaret Diſſertatio nes ſex , quas , abſoluta univerſa notarum ſerie , confecit, ut eſſent operis corollarium . Explicant illae inſignes quaſdam Chriſtianac & profanae antiquitatis inſcriptiones , ficque explicant , ut facile exiſtimari queat , eum qui non comprehenderit rerum plurimarum ſci entiam , quique judicio certo & ſubtili non fit praeditus , in his antiquitatis ftudiis ſatis callide verſari & perite non poſſe . Inſcriptit CORSINI, US: 99 Corfinius hoc ſuum opus : Norse Graecorum five vocum & numerorum compendia , quae in gereis atque marmoreis Graecorum , tabulis obſer vantur , dedicavitque Cardinali Quirinio , a quo pecuniam ad illud ipſum evulgandum dono accepit . Etenim his temporibus haud illi magna res erat, quae vix fatis efle vide batur ad vitam ſuſtentandam , neceſſarioſque. libros emendos . Praepoſitus an . MDCCXXXV. dialecticae ſcholae, nihil aliud annui ſtipendii obtinuit nifi octingentos denarios . Hoc eſia fatum videtur nobiliilimae. quidein diſcipli nae , ut pote quae per omnes diſciplinas ma: nat ac funditur , ut qui illam profitentur me: diocribus afficiantur praemiis . Vel ipſi Grae. ci , quamvis ellent aequi liberalium artium aeftimatores , minam , eſſe voluerunt inerce dem Dialecticorum . Coin.nodiori in ftatu res Corſinii eſſe coeperunt cum traductus fuit ( id accidit an. MDCCXLVI. ) ad metaphyſi cam atque ethicam docendam .. Tunc eniin ipfius ftipendium erat bis millenorum & am plius denariorum , poſteaque illud ipſum ad quatuor. mille ducentos quinquaginta uſque pervenit , cum proſperae. res multae confe G 2 100 EDUARDUS cutae fuiſſent . Satis ſuperque id erat homi ni temperato ad vitam beatiſſimam ; videba turque libi ſuperare Craffum divitiis . Quan tum vero ſorte ſua contentụs , quantiſque a moris vinculis Academiae Piſanae obftrictus effet , ex eo conjici poteſt, quod mortuo Lu dovico Muratorio Mutinenfis Ducis bibliothe cae praefecto in illius locum fuccedere recu favit, quamvis liberaliſſime ipfius Ducis ver bis invitaretur . Quo cognito ab Emmanue le Comite Richecourtio , qui Franciſci I. Cae faris nomine res Etruriae adminiſtrabat, ipſe fingularibus verbis ei gratias agendas cenſuit, eidemque prolixe de ſua non modo , fed & Cae aris voluntate pollicitus eſt . Id non potuit Corfinio non fumme eſſe jucundum ; utque viro de fe & de Sodalitate ſua bene ſemper merito gratum fe oftenderet dedica vit illi Plutarchi opus de Placitis Philoſopho. tum a ſe Latinum factum , vitaque Scripto ris , fcholiis , & diſſertationibus ornatum . Cauſſam ſuſcipiendae novae interpretationis ei dem dederunt naevi quidam , quibus maçı lantur Budaei , Xylandri , & Crụſerii honi num ceteroquin doctiſſimorum interpretatio CORSINIU S. ioi 2 nes ; ſuſceptam vero ita perfecit , ut ver bu pro verbo reddiderit , multaque etiam attulerit de fuo , quae funt diverfo chara ctere notata , ne attenuata nimis diligentia perſpicuitati officeret , & ne res ipfa omni Latinae orationis dignitate cultuque deſtitu ta ſordeſceret . In limine operis Plutarchi vi tam ex illius aliorumque veterum ſcriptis a ſe diligentiſſime colletam , & feriem philo ſophorum , quorum placita a Plutarcho pro feruntur , aetatemque , in qua vixerunt , ex . poſuit . Singulis vero operis capitibus brevia adjecit commentaria , quae aut mutilos & hiulcos Plutarchi locos ſupplent , aut de pravatos emendant , aut obſcuros atque per plexos , opportune allatis aliorum philoſo phorum ſententiis , illuſtrant . Siquando au tem longioris eſſe orationis putavit Corſi nius lucem aliquam afferre rebus obſcuriſſi mis , cum non Heraclitus ſolum , ſed & quiſ que fere antiquitatis philofophorum , quo rum ſententias coarctavit & peranguſte re ferſit Plutarchus , Exotélv8 cognomen me reatur , hujuſmodi illuſtrationes ad finem li bri rejecit . Quo in loco voluit etiam recen G 3 102 EDU ARDUS fere illuſtriores ſententias , quae propriae di cuntur recentiorum philoſophorum , cum ea rum tamen manifeſta appareant veſtigia in Plutarchi libro , quod profecto ad veterum gioriam amplificandam plurimum valet . Ta les ſunt attractionis leges , vireſque , ut di cuntur , centripeta & centrifuga, Charteſia ni vortices , lunae phaſes , maculae , quod que haec fit terra multarum urbium & mone tium , converfio folis , planetarum , fiderum que certa quadam celeritate ac periodo cir ca axes ſuos , natura , coſtans motus , rever lioque cometarum , telluris motus , quodque ex eo cauſſa ' maris aelus repetenda fit jegew’ewe explicatio , aliaque hujuſmodi mul ta tum ad corporum , tum ad animi na turam pertinentia . Profecto nihil dulcius erat Corfinio quam per abdita remotioris antiqui• tatis permeare , & inde nova & inexpecta ta deferre , quae hominibus contemplanda bono in lumine exhiberet . Nam , ut Ari ſtoteles inquit, fuo quiſque artifex ftudio atque opera impenſius delectatur . Cum igi tur accepiffet ab Antonio Franciſco Gorio amiciſſimo ſuo graphidem eximii cujųſdam 2 GORSINIUS . 103 anaglyphi , quod Romae viſitur in Aedibus Farneſianis , non magnopere hortandus fuit, ut in illo exponendo elaboraret . Exhibet hoc ſuperiori in parte Herculem cuin Eų. ropa , Hebe , Satyriſque quieri , voluptati que poſt exantlatos labores indulgentem, in inferiori vero tripodem Apollini ſacrum , Ar givae Junonis Sacerdotem , atque alatam Virginem , & Herculem demum ipſum ſe ſe expiantem , ut purus ad Deorum conci lium afcenderet . Hinc & illinc anaglyphum ornant binae columnae cum Graeca inſcrie ptione, quae multis verſuum decadibus Her culis geſta commemorat : in ſupremo tan dein anaglyphi loco octodecim hexametra car mina exculpta ſunt, quibus Herculis labores & certamina declarantur . Praeclariſſimi hujus monumenti explicationem Eduardus libello quem ad Scipionem Maffejum inſtituit, com plexus eſt ; ex eoque judicari poteft , vehe mens afiiduumque ftudium ipfi copiam eru ditionis dediſſe , naturam vero tribuiſſe in genium ad conjiciendum divinandumque fa ctum . Et fane divinationis cujuſdam vide illum potuiſſe laceras ac depravatas G4 104 EDUARDUS multorum verſuum lacinias feliciſſime corri gere atque ſupplere. Magnae antiquitatis ar gumentum praebere ſuſpicatus eſt Doricam dialectum , qua exarata eſt inſcriptio , ne- ! que ipfe affirmare. dubitat opus paullo poſt Alexandri tempora' , antequam Q. Flaminius priſtinam Graecis libertatem redderet, perfe &um fuiſſe . Sed aliter alii ſentiunt ( 1) qui bus nunc plerique affentiri videntur . Hoc ipſo ferme tempore Corſinius ejuſdem Gorii poſtulationibus Diſſertationes quatuor con ceſſit , quae impreſſae funt ab illo in vi. vo lumine Symbolarum litterariarum . Extricat pri ma epigraphen ſculptam in labro interiori cujuſdam crateris ahenei Mithridatis Eupa toris ( 2 ) , qui crater in muſeo Capitolino ( 1 ) Vide Winkelman . Monumenti antichi inediti Trel. Prelim . p . LXXIX . Idem quaedam alia notat in quibus deceptum fuiſſe Corfinium arbitratur p. 39. (2 ) Sic interpretatur Corfinius mire involutam in. ſcriptionem : Regis Mithridatis Eupatoris Regni anno 54. Eupatoriftts Gymnaſii ( hoc eft civibus Eupatoriae , qui in Gymnafio certarunt ) ſenectutem conſeival , quod erat ad laudem vini , quo plenus crater vi &ori con cedebatur . Alii aliter interpretanda extrema pracſertim inſcriptionis verba exiſtimarunt , quorum fententiam plerique nunc fequuntur . 1 CORSINI US IOS affervatur . Secunda patefacit obſcuros igno ratoſque dies natalem & fupremum Plato nis , qua occafione aliorum etiam virorum illuſtrium Archytae , Philolai, Iſocratis , Ly fiae, Dionis , & Socratis aetates & tempora perſequitur . Explicat tertia adverſam par tem numiſmatis Antonini Caeſaris , in qua Prometheus humanum corpus ex luto fin gens , & Pallas capiti mentem , papilionis imagine expreſſam , inſerens confpiciuntur . Curioſa ſunt quae excogitavit Corfinius , ut perſuaderet hominibus morem repraeſentandi humanam mentem ſub papilionis imagine non ex miris hujus volucris affectionibus & natura , non ex ipſa animi immortalitate , circuitu , aut tranſmigratione, non ex Chal daicae , Graecaeque fapientiae fontibus , non ex arcanis amoris myſteriis, fed ex fola ar tificum imperitia profluxiſſe . Cum enim unum idemque nomen pſyches papilionem & ani nium deſignet, rudis artifex , qui primus ani mum exprimendum ſuſcepit , non putavit hu jus ideam poffe melius excitari , quam obje eta imagine illius rei , quacum is commune nomen habet . Quarta Diſſertatio demum in 106 EDUARDUS eo verſatur , ut oftendat mentitam & falfam effe Latinam quamdam inſcriptionem , quae Piſis vilitur in Scortianis aedibus . Summi labores , quos Corſinius impendit in conficien dis , quos retulimus , libris , magna compen ſati fuerunt gloria , ut unus e multis , qui illuſtrandae Graecae praefertim antiquitati ſe ſe dederunt , excellere judicaretur . Cujus de praeſtanti in hoc rerum genere doctrina tan ta etiam judicia fecit Scipio Maffejus , quan ta de nullo ; cujus teſtimonii auctoritas ma xima reputari debet non folum quod ab hox mine prudentiſſimo proficifcitur , fed etiam quia figulus invidens figulo , faber fabro , ut eſt Heſiodi dictum , alterius laudi & gloriae | minime favere ſoleat . Ex mutua opinione doctrinae , fimilitudineque ftudiorum orta eft inter cos jucundiffima amicitia , cujus tanta vis fuit , ut Corſinius aeſtate an. MDCCLI. quamvis non bene valens, Veronam venerit aliquot menſes commoraturus apud amicum . Quo tempore inter eos fuit familiariſſima focietas , & communicatio ftudiorum . Dono accepit Corſinius a Maffejo tercentum fere Graecas inſcriptiones ( has Edmundus Chi . CORSINI US 107 7 11 ci1 shullius collegerat , & fecundae Afiaticarum antiquitatum parti reſervaverat ) ea conditio ; ne , ut eas Latine redderet atque illuſtraret , Satisfecit ille aliqua ex parte promiffo ſuo , cum anno inſequenti edidiſſet eas inſcriptio . nes , quae ad Athenas ſpectabant ; eaſdem que iterum cum commentariis edidit quam driennio poft , ut eſſent ornamento quarto Faftorum volumini . Nono menſe poftquam in Etruriam rediit Eduardus , moritur Ale- ' xander Politus , quocum ille ita vixit , uit. quem pauci ferre poterant propter difficilli mam naturam , hujus fine offenfione ad fum . mam fenectutem retinuerit benevolentiam . Mortuo autem Polito neque inquirendum neque conſultandum fuit quis illi ſucceſſor in Academia Piſana daretur , cum omnium oculi ftatim in Corſinium conjecti fuiſſent . Ita hic exeuntė anno MDCCLII . poftquam octodecim fere annos philoſophiam tradidif ſet , munus docendi humaniores litteras li bentiſſimo animo ſuſcepit . Initio propoſuit fibi ( nam muneris ratio , & adolefcentium utilitas ab eo poftulabant, ut cum Graecis Latina conjungeret ) explanare Plutarchi pa > 103 EDUARDU S rallelas Graecorum , Romanorumque vitas , ut inde occaſionem ſumeret utriuſque populi leges inter ſe conferendi . Memoriter dicebat e ſuperiori loco , quod ad praeceptoris & ſcholae dignitatem plurimum tum conferre putabatur ; & quae tradebat inſignita e rant luminibus ingenii , & conſperſa erudi tionis ſententiarumque flore . Genus dicen di erat quiétum & lene, purum & elegans, ut maxime teneret eos qui audiebant , & non folum delectaret , fed etiam fine fatieta te delectaret . Nulli diſcipulorum aditum ſermonem , congreſſumque fuum denegabat , quin immo eos bis in hebdomada domum ſuam invitabat , ut in ftudiis exerceret Grae carum , Romanarumque antiquitatum . Domi etiam tradebat metaphyſicam , quo onere non placuit Academiae Moderatoribus illum libe rare niſi anno MDCCLIV. quo quidem tem pore Venetiis evulgavit ſuas Inſtitutiones Me taphyficas. In his adornandis illud unum pro pofitum fibi fuit , ut in animis adoleſcentium rectas de animae immortalitate , arbitrii li bertate , Dei exiſtentia , ceteriſque naturalis theologiae dogmatibus notiones infereret , CORSINIUS . 109 . quibus in gravioribus aliis diſciplinis veluti praeſidiis uti pofſent , quibuſque caverent a peſte quadam hominum non tam religioni , quam reipublicae infeſta , quae rationem per vertendo ubique venenatas opiniones diffe minare non veretur . Subaccuſent aliqui , fi lubet , Corſinium , quod nimis, parcus fuerit in pertractandis quibuſdam rebus , quae in ca , in qua nunc ſumus , luce ignorari mi nime poſſe videntur ; omnes profecto uno ore fateri debent tales effe hafce Inſtitutio nes , ut cupidi metaphyſicae nullibi poffint refrigerari ſalubrius atque jucundius. Poftre mum hoc operum fuit , quae Corfinius Phi loſophiae dicavit , nifi dicere velimus , eti am cum minime videretur tum maxime ila lum philofophari conſueviſſe , Quod declarant ejus Latinae orationes ad Academicos Piſanos refertae Philoſophorum fententiis , faluberri ma praecepta , quibus adoleſcentes ad omne officii munus inftruebat , doctiflimoruin Phi loſophorum familiaritates , quibus ſemper flo ruit , & ars illa diſtinguendi vera a falſis , colligendi ſparſa , eaque inter ſe conferendi, diligenter examinandi omnium rerum verbo 110 EDUARDUS 7 cum rumque pondera, nihilque afferendi fine evi denti ratione , aut faltein probabili conjectu ra in qua arte quantum inter omnes un Aus excelleret , praeſertim oftendebat , in vetuftatis monumenta inquireret . Hujus inquiſitionis uber fane fructus fuit Diſſertatia illa de Minniſari, aliorumque. Armeniae Regim nummis , Et. Arſacidarum epocha , quam idem in lucem extulit an . MDCCLIV. Difficulta tis maximae fuit oftendere Minniſari num mum , quem praecipue illuſtrandum Corſi nius ſuſceperat , ad illum fpectare Maniſarum Armeniae & Meſopotamiae. Regem , de quo Dio Caffius in libro Romanae hiftoriae LXVIII. mentionem fecit, & Arſacidarum epocham uon in Parthiae. folum , fed etiam in: Arme niae regum nummis inſcriptam fuiffe , eam . que ab anno Urbis conditae Dxxv. initium duxiſſe . Antea quidem doctiſſimorum viro rum Uſſerii, Petavii , Noriſii , Spanhemii , Vaillantii, & Froelichij fententia fuerat , ſe rius. Arſacidarum imperium incepiſſe , adver ſus quam ſententiam Eduardus ita pugnavit, ut veritas non minus quam modeſtia eluxe rit . Quoniam vero in antiquitatis ftudio CORSINIUS . III 3 multae res inter fe ita nexae & jugatae funt , ut , inventa una , aliae , quae prius latebant , ſe ſe contemplandas offerant, ean ob rem Corfinius in Minniſari regis num mo explicando varia ſcriptorum loca corri gere & ſupplere , verum Darii genus expo nere , Tiridatem alterum , Arfamem , aliof que Armeniae Reges Vaillantio prorſus in cognitos proferre potuit . Res in hac Differ tatione contentae , non fine laude oppugnatae fuerunt a Jeſuitis Froelichio & Zacharia , reſponditque ad ea , quae objecta fuerunt , ſine iracundia Corfinius . Eteniin veritatis unice amans alios a fe diffentire haud ini quo ferebat animo, ſemperque deteſtatus eſt eos , qui ſuis ſententiis quaſi addicti & con . fecrati etiam ea , quae plane probare non poſſent , conſtantiae, non veritatis cauſſa de. fenderent . Propugnationem quoque Corſinii libello (*) ſuſcepit ejus convictor & fodalis (*) Huic titulus eſt . Lettere critiche di un Pafton r Arcade ad un Accademico Erruſco nelle quali ſi ſciola gono le difficoltà fane contro un'opera del Reverendiſſia mo Padre Corſini nel Tom . IX. della Storia leveraria of lialia &e, in Pisa 1957. in 8 . 112 EDUARDUS, Carolus Antoniolius , qui quidem non me . diocria adjumenta illi praebuit , cum pluri mum valeret in omni genere ftudiorum quae ipſe excolebat . Magni quoque Acade miae fuit Antoniolii opera in Graecis littea ris tradendis toto illo ſexennio , quo Corfi nius , coactus capeſſere, ſummum Sodalitatis fuae magiſtratum , bona Principis cum ve nia , & fine ulla ſtipendiorum jactura Piſis abfuit . Hic Romam venit menſe. Aprili an. MDCCLIV, ardens. defiderio indicia veteris memoriae , quibus mirabiliter urbs. illa abun dat ( quacumque enim quis ingreditur in aliquam hiſtoriam veftigium ponit ) cogno ſcendi . Sed raro ei poteſtas dabatur huic ſuo . deſiderio, fatisfaciendi, cum podagrae dolori bus ſaepiſſime vexaretur , & munus ſuum diligentiſſime exequi vellet . Quanta vero pru dentia ac dexteritate fuerit in tractandis ne. gotiis , quanta aequitate in conſtituendis , temperandiſque, ſi res pofcebat, conſtitutis jam legibus , quanta humanitate erga omnes , quantaque vigilantia ac providentia in con fulendo rebus. praeſentibus , praecavendoque futuras , fatis praedicari non poteft . Cum autem CORSINIUS. I'T3 autem nihil ſine aliorum conſilio agere ei mos eſſet , & facilitate ſumma uteretur in füos adjutores procuratoreſque , inde norza nulli materiem ſumpſerunt falſae criminatio nis , quod ad aliorum magis quam ad ſuun arbitrium res Familiae adminiftraret . Omnino totum fe tradidit Eduardus Sodalitati , to tamque fic rexit , ut oblitus commodorum ſuorum omnibus proſpexerit . Non eſt credi bile quanto animi dolore angeretur , fi ali quis ſuorum in crimen vocabatur . Horrebar enim homo innocentiſſimus vel ipfam pecca ti ſuſpicionem . Sed non propterea fontibus iraſcebatur , hofque clementia magis atque manſuetudine , quam animadverſione & ca ftigatione ad frugem revocare ſtudebat . Cum vero feveritatem , fine qua reſpublica adıni niftrari non poteſt , adhibere cogebatur , fi milis , ut praeclare admonet Cicero , legum erat , quae ad puniendum non iracundia , fed aequitate ducuntur . In his occupationi bus muneris ſui, ne plane ceſſäre a fcriben do videretur , extare voluit explicationem đuarum Graecarum inſcriptionum , quae mus ſeum ornant Bernardi Nanii Veneti Senatoris. Tom . VIII. Hн 114 EDU ARDUS quam feliciter id praeftiterit , perſcrutata prius litterarum priſcarum , quibus illae con fcriptae ſunt , forma atque vi , facile judica bunt ii , qui ſunt harum deliciarum amato Tes . Tentaverat eamdem rem Franciſcus Za nettus, ſed longiſſime aberravit a vero ejus interpretatio . Ipſe Eduardus cum Anconae effet ineunte anno MDCCLVI. eoque prae ſente cum multis aliis detecta fuiſſent atque agnita corpora Sanctorum Cyriaci , Marcelli ni & Liberii, quos ſingulari obfequio ea dem civitas venerațur, incitatus fuit, ut ali quid laboris impertiret illorum Sanctorum illuſtrandae hiſtoriae , definiendoque praeſer tim tempori , quo tranſata eorumdem cor pora fuerunt in eum , ubi nunc jacent , lo cum , & quo Anconae coli coeperunt . Haec Corfinius , edito commentariolo , accidiffe - ftendit exeunte faeculo XI. , & ex ipfis an tiquitatis monumentis quibus ſententiam ſuam confirmavit , quatuor Anconitanorum Epiſcoporum nomina in lucem protulit , quaç uſque ad id tempus fuerant incognita , Per pauca in hoc commentariolo attigit de S, Liberio , quod ejus hiſtoriam involutam te > CORSINIUS . IIS 2 3 nebris & fabulis exiſtimabat , Mox cum ei aliquid luminis affulfiſſet , & monumentorum ope , & mirabili illa ſua conjiciendi arte pa tefacere potuit Liberium fuiſſe unum ex fo ciis S. Gaudentii Abfarenſis Epiſcopi , qui circiter an. MxXxx. Anconam venit , fo litariam vitam acturus in ſuburbano mona ſterio Portus Novi . Harum rerum inventio multis laudibus. celebrata fuit a Scriptoribus annalium Camaldulenſium (*) : pergrata quo que fuit. Benedicto XIV. pro ejus. fingulari ftudio in Anconitanam Ecclefiam . Hic cum ſaepe ad congreffum colloquiumque ſuum invitaret Eduardum , quod ejus ſummum in genium , fuaviffimos. mores , atque eximiam probitatem & nofſet & diligeret , ſaepe quo que ipſum hortabatur ,, ut ea pergeret man dare litteris , quae abdita Chriſtianae anti quitatis patefacerent . Sed fuerunt juftae ca uffae quare. Corſinius amantiffimis. Pontificis M. conſiliis minime obtemperavit ; & quid quid fubciſivorum temporum incurrebat, quae perire non patiebatur, libentiffime concede-. ( * Vid . Tom . III ., H 2 116 EDUARDUS bat ſuis priſtinis ftudiis . Ruſticabar cum eo in Tuſculano, quando epiſtolam ſcripſit ad Paullum Mariam Paciaudium , in qua plura de Gotarzis eximio nummo , ejuſque , Bar danis , & Artabani Parthiae Regum hiſtoria perſecutus eſt, & pro jure noftrae amicitiae ab ipſo poftulabam , ut in otio , quod raro da batur , & peroptato illi dabatur, ceffaret a libris & a ftilo . Verum cuin is eſſet ut fi ne his ftudiis vitam inſuavem duceret, di cere folebat hujuſmodi ſcriptiones non pre mere , ſed relaxare animum . Et relaxatione certę aliqua ille indigebat , cui grave adeo erat , quod multi appetunt , ceteros regendi munus , ut onus Aetna majus ſibi ſụſtinere videretur . Poterat quidein illi eſſe lovaniens to recordatio multorum benefactorum , inas ter quae maximum illud reputari debet quod eo ſexennio , quo ad Sodalitatis gum . bernaculum ſedit , viginti domus , five cole legia conſtituta ſunt . Interim advenit tem pus , quo magiſtratu fe abdicare , & extre mos auctoritatis fuae fructus capere debe bat in provehendo digno viro , qui fibi fuc cederet . Verum minime illi : contigit , ut CO Ř S INIUS: 117 ܪ funt ancipites variique caſus comitiorum , quem optabat, exitus . Peractis comitiis, fine mora rediit ad Academiam Piſanam & ad il lamºquietam in rerum contemplatione & co gnitione maxime poſitam degendae vitae rae tionem, qua qui frueretur, negabat ei aliquid deeffe ad beatė vivenduin . Liber de Praefe . ctis Urbis ei erat in manibus ; Graecas in fcriptiones in Aſia repertas , quas , ut ſupra retulimus , a Scipione Maffejo dono accepe rat , quafque jampridem Latinas fecerat, co pioſis commentariis explicabat ; aderat diſci pulis ſuis ; veniebat frequens in Academiam , afferebat res multum & diu cogitatas, facie batque fibi audientiam hominis erudita, com pta & mitis oratio . Idem efflagitatu & coae tu amicorum inftituta. hoc tempore opera abrupit , ut explicationem lucubraret cujuf dam nummi recens in Auſtria reperti , in quo erat nomen & imago Sulpiciae Dryan tillae Auguſtae. Conjecit ille feminam hanc libertam fuiſſe, libertatémque accepiffe a Sul picio quodam , ab eoque in Sulpiciam ģen tem receptam ; nupfiffe demum Carinó fcea leftiffimo Imperatori. Haec porro incerta . H 3. 118 EDVARDUS Illud unuin ſine ulla dubitatione colligi pof fe videtur ex nummi fabrica , characterum forma, feminaeque ornatu , illum ipſum num mum cuſum fuiſſe inter Elagabali & Diocle tiani imperium , proptereaque Dryantillam ad aliquem Imperatorum , qui illo intervallo re gnarunt, pertinere . Neque his contentus Edu ardus voluit etiam excutere hiſtoricorum & rei nummariae interpretum mire inter fe dif ſidentes opiniones de Aureliani ac Vaballa thi imperio atque aetate , ac poftremo ſuam ſententiam proferre . Fuit haec , Aurelianum exeunte Julio , vel ineunte Auguſto anno CCLXX. imperium ſuſcepiſſe , eaque multis & gravibus confirmatur argumentis . Ad ex vero diluenda , quae contra dici poterant ex illorum ſententia , qui praeſertim niti vide bantur lege quadam data a Claudio VII. Kal. Novembris Antiochiano & Orfito Con ſulibus , ut ſerius Aurelianum inchoaffe im perium perſuaderent, diſtinguit Conſules or dinarios a ſuffectis . Hac autem conſtabilita diſtinctione , quae maxime apta erat non fo lum ad id , quod requirebat , ſed etiam ad expediendos alios , quos vel ipſe Scaliger in CORSINIUS : 119 diffolubiles in Chronologia exiſtimaverat now dos , concludit eamdem legem editam fuiffe anno cclxix. vel CCLXVIII. quando An tiochianus & Orfitus ſuffecti Conſules erant, minime vero anno cclxx. iiſdem Confuli bus ordinariis . Nec minor difficultas erat o ſtendere , qui fieri potuerit , ut Aurelianus ad vil. Imperii annum perveniffe dicatur , & explicare locum Euſebii , qui tradit in ejuſdem tempora incidiffe in . Antiochenam Synodum : exploratnm eft enim hanc Sya nodum anno cclxix. incoeptam & abſolu tam fuiſſe . Feliciter haec praeftitit Corſi nius , cum probaſſet Aurelianum anno & ultra antequam a legionibus poft mortem Claudii Imperator fieret , ab ipfo Claudio deſtinatum ſibi fuiſſe ſucceſſoreni , adeoque ampla poteſtate donatum ut ab hoc tema pore nonnulli ejus Imperii initium ſumere potuerint . Quae vero de Vaballatho diſream ruit Corſinius haec ferme ſunt . Illum Ze nobia procreavit ex Athena priori viro , ejuf demque nomine ab anno ccLXXVI. uſque dum Claudius in Gothicum bellum uni ce intentus vixit , Orientis imperium te H4 120 EDU A RD US ut nuit . Ex quo factum eſt , ut quae hoc tem pore cuſa funt Vaballathi numiſmata , Impe. satorem Caefarem Auguftum illum nominent . Poftquam vero ille deſciviſſet a matre , Aureliano adhaereret, huic quidem conjun octus in nummis repraefentari voluit, minime vero paludamento , radiata corona , fplendi doque Augufti nomine decoratus, ſolo Im peratoris contentus . Praetereo alia multa Scitu digniſſima in hac Diſſertatione conten ta , ne , cum nimis longus in recenfendis ſcriptis operibus fuerim , videar oblitus con ſuetudinis & inſtituti mei . Hujus libelli ( cil ra liberatus Corfinius totus in eo fuit, ut ab Solveret ſeriem Praefectorum Urbis ab Urbe con dita ad annum afque MCCCLIII. five a Chri fto nato DC. Etenim poſteriora tempora mi nime inquirenda putavit , quibus , penitus fere exſtincto Urbanae Praefecturae fplendo re ac dignitate , nonniſi tenue nomen , ac leviſſima priſtinae majeſtatis umbra ſuperfuit ; ex quo fiebat, ut nihil inde lucis facra & profana ſperare poffet hiſtoria , cum contra uberrimam fplendidiffimamque utraque acci. peret ex veterum Praefectorum ferie , ho CORSINIUS. 127 rumque aetate rite conſtituta . Ut vero non utilitate ſolum , ſed etiam jucunditate lecto res invitaret Corſinius , operi varia opportu ne admifcuit , quae marmora & ſcriptores , quorum teftimoniis ubique fere utitur , cor rigunt & illuſtrant , interpretumque falſas opiniones atque errores emendant . Non ego ſum neſcius multos anteceſſiſſe Corſinium in hujuſmodi pertractando argumento ; ex qui bus omnibus , ac praefertim Jacobo Gotho fredo ac Tillemontio plurima in rem ſuam tranftulit . Sed ii exiguis finibus operam fuam continuerunt , fi unum excipias Feli cem Contelorium , qui contextam a Panvi . nio Praefectorum ſeriem ad annum uſque MDCXXXI. traduxit . Tale tamen non fuit Contelorii opus , quin eadem de re aliquid politius , copiofius , perfectiuſque proferri a Corſinio potuerit . Et protuliffe certe ipſum oportet , cum magna fuorum laborum prac conia ab intelligentibus viris reportaverit . Mi rari hi tantummodo viſi ſunt quod aut is in gnoraverit hac ipſa in re plurimum quoque elaboraſſe Almeloveenium , aut quod hujus fcripta conſulere praetermiſerit. Id profecto EDUARDUS & praeſtitiſfet abundantius & copiofius pro poſitae fibi rei ſatisfacere potuiſſet , neque poftea ventofiffimi homines triftem fuftinuif fent notam calumniatorum , qui nullo in pre tio ob pauca quaedam a Corſinio praetermif ſa hujus opus habendum inflatis buccis clamitarunt . Ne hi verbofis fibi famam ad quirerent ſtrophis vel apud imperitam mul titudinem, factum eſt diligentia Cajetani Mari nii, qui librum ( *) Bononiae an. MDCCLXXII. edidit, quo non folum eorum obftitit injuriis, verum etiam nova a ſe inſcriptionum ope detecta Praefectorum Urbis nomina in lucem protulit . Sed ad Corſinium revertor , qui dum fine intermiſſione obſequebatur ftudiis ſuis & adoleſcentium utilitati, oblitus vide batur fe jam fenem factum ( quando enim typis mandavit librum de Praefectis Urbanis ſexageſimum primum aetatis annum agebat ) & infirma aegraque valetudine effe . Sed ac (*) Hujus eſt inſcriptio : Difefa per la ſerie de' Pree fetti di Roma del Ch . P. Corfini contro la cenſura farie . le nelle offervazioni ſul Giornale Piſano , in cui le della Serie si suppliſce anche in affai luoghi e le emenda . In Bon logna e S. Tommaſo d'Aquino in 4. Vide Pilanas Ephcm meridcs vol. VIII. p. 179 . CORSINIUS: eidit miſerabilis caſus , qui repente ipſi onga nem ſpem non folum litteris , ſed etiam na : turae vivendi praecidit . Erat haec conſuetu . do Academiae Piſanae, ut qui humaniores lite teras profitebantur , Kalendis Novembris , quo tempore inftaurari ftudia folebant, Latinam om rationem haberent ad vehementius inflamman dam cupidam doctrinarum juventutem . Di cebat eo ipſo die Eduardus ( vertebat tunc annus tertius fupra fexageſimum hujus fae tuli ) de viris , qui & ſcriptis editis , in ventiſque rebus in Academia maxime florue runt , eaque erat oratio , ut nunquam is di xiſſe melius judicaretur . Cum eo pervenirſet, ut exultaret in immenſo Galilaei laudum campo , repente apoplexis ipſum perculit , ac ſemivivum reliquit . Dolore hujus caſus o ſtenſum eft quantum ille Academiae eſſet ac ceptus . Aegre domum deductus , ibi quatri duo cum morte conflictatus eſt. Quinto die, multis adhibitis remediis , levari coepit , ac praeter ſpem paullatim convaluit . Ut arden ter deſideraret priſtinas recuperare vires , efficiebat ille fuus ſingularis amor in Aca demiam , cui majus ſe non poſſe munus af 124 EDU. ARDUS ferre videbat , quam fi inſtitutum juſſu Prin cipis biennio fere ante opus de ejuſdem Academiae ortu , progreſſu ac vicibus ad umbilicum perduceret . Plurima collegerat at que vulgaverat ad hanc hiſtoriam pertinen tia vir diligentiſſimus Stephanus Maria Fa bruccius Juris civilis in eadem Academia do ctor , quae quidem ampla & bella materies effe poterant ad novum aedificandum opus . Hoc igitur ſubſidio inſtructus Eduardus , ala cer ſe ſe ad rem accinxit . Et primo qui dem illuftrium Italicorum Gymnafiorum ori ginem ſubtexuit , diſſerenfque quatuor prio ribus capitibus de prima Gymnaſii Piſani in- : ſtitutione, neque ab xi. neque a xiv. Chris fti faeculo , ut multi ſcripſerunt , fed ab ine unte XIII. vel exeunte xii . illam repeten dam effe exiſtimavit . Ex hoc tempore ad annum uſque MCCCXXXIX. , quo anno Fa bruccius contendit coepiſſe Academiam Piſa nam , hanc fi nullam dicere nolumus , mi nimain certe fuiſſe oportet . Conſecutae des inceps yices multae , ut ipſa modo langues ſcere , modo ad interitum properare , vires vitamque modo recuperare , ac faepe etiam 1 4 CORS IN IV 125 veluti extorris ſedem mutare viſa fuerit , Quae omnia octo conſeqılentibus capitibus perſecutus eft Eduardus . Cum vero Acade miae res , imperante Coſmo I. ceteriſque.non ſolum Mediceis, fed etiam Lotharingis Prin cipibus , feliciflime proceſſiſſent , quibus ab his beneficiis, ſplendore atque gloria aucta, quibuſque gubernata legibus conſuetudinibuſ que , variis interdum pro temporum varieta te , expoſuit in quatuordecim capitibus , quo rum nonnulla adumbrata magis quam de fçripta videntur . Haec omnia primam ope ris partem conficere debebant , cum refer vafſet alteram , quam tamen minime attigit, Doctorum vitis . Dum haec fcripta legebam videbatur mihi pofſe ab Auctore defiderari major rerum copia , magiſque apta ac preſ fa oratio . Ineft quidem in omnibus Corfi nii fcriptis luxuries quaedam , quae , ut in herbis ruſtici ſolent , depaſcenda erat ; quod fi eft vitium in omni oratione , maximum tamen eſt in hiſtoria , in qua pura & illu fțris brevitas expetitur . Eodem tempore , quo Eduardus in Academiae hiftoriam incumbe bat , ne plane ſuperioris aetatis Audia de 126 EDVARDUS ſeruiſſe videretur , epiſtolam fcripfit ad ami cum & collegam fuum Franciſcum Albi zium , in qua de Auſonii Burdigalenſi conſulatu egit , Deſperaverant vel ipfi chronologiae Patres Panvinius & Pagius, computationem quamdam annorum ah. Auſonio factam in e pigrammate, ad Proculum , in quo, ab Urbe condita ad conſulatum fuum mCXVIII. an nos enumeravit , conciliari poſſe, cum Var roniana epocha , ideoque, novam excogita runt epocham XIII. annis Varroniana pofte riorem , qua non ſolum Auſonium , fed etia am Arnobium uſos fuiffe fcripferunt . Ho rum aliorumque Auſonii interpretum erro-. rem ut corrigeret Eduardus, probare debuit. Auſonium non Romanum , modo , fed & Bur digalenſem geffiffe conſulatum , & Romano rum & Burdigalenfium Confulum faftos con ſcripſiffe . Qua diſtinctione conftabilita , fa- . cile fuit oftendere eumdem Aufonium in ea pigrammate , quod ad Heſperium filium ini fit cum Romanis faſtis, de Romano, a ſe ges: ſto conſulatu , in epigrammate autem illo , quod eft ad Proculum ., de patrio , munici pali, quinquennali ( etenim in municipis CORSINIUS, 127 omnibus majores magiſtratus quinquennales eſſe ſolebant ) de Burdigalenſi nimirum con. ſulatu locutum fuiffe . Hanc epiſtolam ſecua ta eſt altera ad Joannem Chryfoftomum Trom . bellium Canonicum Regularem , in qua do nummo quodam ab Athenienſibus Livia Auguſtae dicato , illiuſque aetate differens, feminam illam non ſupremis tabulis , ſed matrimonii jure a marito nomen Auguſtae accepiſſe pluribus monumentis comprobat . Quae quidem aliaque ex abditiſſima antiqui. tate deprompta , quae fparfit Corfinius in hac epiſtola , ut jucunda lectoribus , ita iif dem plena moeroris fore arbitror , quae in extrema pagina ejuſdem epifolae Trombel lius adnotavit . Scribit enim ille : Dum extre mam hujus epiſtolae partem edimus , monemur , eodem fere tempore , quo Brixiae egregius Maza zuchellius , inclytum Corfinium noftrum Piſis apoplexi repente ereptum . Eheu litterae aflicłae ! o amicos incomparabiles ! o annum vere calami 10fum & peffimum ! Dies , quo illum apople xis iterum invafit , fuit v. ante Kal. De cemb. anno MDCCLXV. poft quem caſum tribus ferme diebus vixit fine ſenſu , Sepul 128 E D V A R D U S tanta tus eft in Aede S. Euphraſiae totius Acade miae luctu , quae hanc calamitatem acerbif fime doluit , doletque adhuc reminiſcens ſe orbatam homine , in quo plurimae erant lit terae eaeque interiores , divinum ingenium , ac induſtria fumma ; fruebatur vero nominis celebritate, ut hac fola muneris fui fplendorem tueri potuiſſet. Atque haec vi tae decorabat dignitas & integritas . Quan tả gravitas mixta comitati in yultu & mo ribus ! quantum pondus in verbis ! ut nihil inconſideratum exibat ex ore ! quam diligen ter inquirebat in fè ſe , atque ipſe ſe ſe ob Servabat ! Oinnino tantus erat in ipfo ordo, conſtantia , & moderatio dictorum omnium atque factorum , ut probitatem & religio nem prae ſe ferret , & ad omne virtutis de cits natus videretur . Quidquid come loquens , & omnia dulcia dicens mirabiliter ad fe diligendum omnium ani mos alliciebat ; fi vero in familiari fermo ne a quopiam diffentiret , contentiones di fputationeſque vitabat , quod non tam na turae quam virtutis erat . Etenim iracun diac CORSINIUS : 129 2 diae aculeos aliquando ſentiebat , fed hos perpetuus cupiditatum domitor frangebat, pla neque occultabat . Secum ipſe vivens animi triftitiam frequenter patiebatur , praeſertim fi contemplaretur miſera, in quae incidimus, tempora , quibus corrumpere , & corrumpi faeculum vocatur . Quod vero nonnulli per verſe adeo abuterentur philofophia, ac prae ſertim metaphyſica , ut ea animos a religio ne avocarent , tanto illum perfundebat hor rore , ut vehementer poenitere eum non nunquam videretur induſtriae ſuae , quam in erudienda juventute ad recentiorum philoſo phorum dogmata inſumpſerat . Quae quidem poenitentia injurioſa mihi videtur ;omnium artium parenti Philofophiae , quafi ejus cul pa , quae deflebat mala Eduardus , accidif ſent. Etenim ſunt unicuique ſcientiae : certi fines ac termini ab omnium rerum modera tore Deo conſtituti , quos qui tranfilit , nae ille devius in praecipitem locum ruat necef fe eft . Sed ad Corfinium revertor, de cujus laudibus non eft tacendum ſummae illum bonitati ingenuitatique ſummam dexterita tem , ſi oportuiſſet, conjűxiſſe . Liberalis mi Tom . VIII. I 130 E DU ARDUS nimeque cupidus pecuniae hanc facile a ſe extorqueri patiebatur . Virorum litteris illus ftrium amicitias ftudiofillime coluit, amavitque in primis Trombellium & Paciaudium , quo rum mentionem fupra fecimus , quorumque conſuetudinis magnum cepit fructum eo prae ſertim tempore , quo Romae fuit . Dolui in pſum combufliffe, quas ab amicis accipere fo lebat , epiſtolas , quia ſciebam in iis erudita multa contineri: eae quidem mihi non me diocri fubfidio futurae fuiſſent huic explican dae vitae . De qua fatis erit dictum , fi hoc unum addam , eumdem ineditas reliquiffe bi nas Diſſertationes de S. Petro Igneo , & B. Joanne delle Celle; librum de civitatibus , quarum mentio fit in Graecis nummis , ſex que Latinas orationes habitas in Academia Piſana , ex quibus lenitas ejus fine nervis cognoſci potest. CORSINIUS: 13.1 OPERA EDITA . to Inſtıutiones Philosophicae , ac Mathemaricae ad ufum Scholarum Piarum : Tomus I. Florentiae typis Bernardi Paperini 1731. in 8 . Tom . II. continens phyſicam generalem 1732 .. Tom . III. continens libros de coelo Es mundo 1732 . Tom . IV . continens tractarum de anima , E mea taphyficam 1733 Tom . V. continens erhicam vel moralem 17340 Tom . VI. continens inſtituciones mathematicas 1731 .. Editae iterum fucrunt hae Inſtituciones in V. mos diſtributae anno 1741. &. 1742. Bononiac ex ty pograghia Laclii a Vulpe cum hoc titulo : Eduardi Core fini Cl. Reg: Scholarum Piarum , & in P.sfana Acade mia Philofophiae Profefforis Inftitutiones Philoſophicae ad un fum Scholarum Piarum edirio altera auctior & emendarior . Ragionamenti intorno allo fato del Fiume Arno , dell acque della Valdinievole : In Colania appreffo Heng Werergroot. 1732. in 4. Elementi di Matiemasica , ne' quali ſono con migliori ardine e nikovo metodo dimoſtrare le più nobili e neceſaria propoſizioni di Euclide , Apollonio , e Archimede di Eduare do Corſini Ch . Reg. delle Scuole Pie : in Firenze l'anno 1735. nella Stamperia di S. A. R. per li Tartini, e Frasa ahi in 8 . Hace elementa mathematica edita fecundo fuerunt Year I 2 132 EDUARDUS netiis anno 1765. apud Antonium Perlinum , in qua edie tione quaedam mutata ſunt , emendatufque error , quo cao ptus fuerat Auctor , dum in priori editione expofuit Pro poíitionem XXXV. Libri XI. Venetae huic editioni a djc&us eft ejuſdem Auctoris liber della Geometria Pranica . Ragionamento Iſtorico Sopra la Valdichiana , in cui ſi defcrive la antica e preſente suo ſtato : 1n. Firenze 1742 . nella Stamperia di Franceſco Moucke in 4 . Faſii Anici in quibus Archonium Athenienfium sea ries , Philoſophorum , aliorumque illuftrium Virorum deras arque praecipua Acicae hiſtoriae capita per Olympicos annos diſpofita deſcribuntur , noviſque obfervationibus illuftrantur : Auctore Eduarda Corſino Cl. Reg. Scholarum Piarum in Piſana Academia Philoſophiae Profeffore . Florentiae 1744. ex typographia. Jo . Pauli Giovannelli ad infigne Palmae in Platea S. Eliſabeth . Tom . II. prodiic anno 1747. ex eadem typo graphia . Tom . III. prodiit anno 1751. ex eadem typo . graphia . Tom . IV . prodiit anno 1756. ex Imperiali ty. pographia Eduardi Corſini Cl. Reg. Scholarum Piarum in Acadeo mia Piſana Philoſophiae Profeſoris Differtationes. IV . Ago niſticae , quibus Olympiorum , Phychiorum , Nemeurum , ale que Iſthmorum lempus inquiriiur ac demonftrarur : Aco redit Hieronicarum catalogus eduis longe uberior Es accura. rior . Florenciae anno 1747. ex typographia Imperiali . In cxtrema pagina hujus libri öxhibetur integra feries men. ' fium Macedonicorum , Atticorum , & Romanorum ad de mondirandun veruna corum ficum ac connexionem ; quam 1 CORSINIUS . 133 ſeriem hoc quoque in loco nos exponemus , quia rem gratam antiquitatis ſtudioſis facturos arbitramur . Series enim a Corfinio contexta differt nonnullis in nienſibus ab ca quam Scaliger , Uſterius , Petavius , Dodwellus , aliique deſcripferunt , 1 Macedonici Atrici Romani Lous Gorpiaeus Hyperbercraeus Dlus Apellaeus Audynaeus Peritius Dyſtrus Xanthicus Artemiſius Daiſius Panemus Hecatombeeon Meragirnion Boedromion Pyanepſion Maemacterion Pofideon Gamelion Anthefterion Elaphebolion Murychion Thargelion Scirrhophorion Julius Augustus September October November December Januarius Februarius Marrius Aprilis Majus Junius Lettere intorno all' opera del Marcheſe Scipione Maffei intitolata : Graecorum Siglae lapidariae . Extat in tom. 4 . par. 3. del Giornale de' Letterati pubblicaro in Firenze 1747. Notae Graecorum , five vocum Ex numerorum compen dia , quae in aereis atque marmoreis Graecoruin rabulis ob. fervantur . Collegii, recenſuit , explicavit, eaſdemque cabu las opportune riluftravia Eduardus Corſinus Cl. Reg. Scholas ) rum Piarum in academik Piſina Philoſophiae Profesor . Accedunt Differtationes ſex , quibus marmora quaedam rum I 3 134 EDU A R DU S facra cum profana exponuntur ac emendantur . Florentine 43 « 310 1749. 13 Pographio Imperiali in fol. Plutarchi de Placitis Philofophorum libri V. Larine reddidit , recenſuir , adnotationibus , variantibus lectionibus , diferrationibus illuſtravit Eduardus Corfinius Cl. Reg. Schoe laruan Piarum in Piſana Acad. Philofophia. Profeſor . Flo. seniige 1750. ex Imp. typographio in 4 . Difertationes IV . quibus antiqua quaedam inſignia moc sumente illuſtrantur . Vide eas in Tom . VI. Symbolarara litercriarum Antonii Franciſci Gorii . Herculis quies & Expiatio in eximió Farnefiano mere more expreſa : in fol. Inſcripciones Articae nunc primum ex Cl. Maffeii Schea dis in lucem editae Latina interpretatione brevibuſque obſerva tionibus illuſtratae ab Eduardo Corſino Cler. Regul. Schoke sunr Puarum in Academia Piſana Philoſophiae Profeffore . Florenciae ansio 1752. ex typographio Jo . Pauli Giovannel li in 4 . Solecta ex Graeciae Scriptoribus in usum ſtudiosae Juvent. sutis , Florentiae anno 1753. ex Imperiali rypographio ir 8 . Inſtitutiones Metaphyſicae in ufus Academicos auctore Eduardo Corfi:n0 Clericorum Regularium Scholarum Piaruz in Academia Pifana . Philoſophiae Profeſore . Vesieriis ex Typographia Balleoniana 1754. in 12 . Eduardi Corſini Cl. Reg. Scholarum Piarum in Acco demia Piſana humaniorum litterarum Profeſſoris de Minni fari aliorumque Armeniac Regum nummis , & Arſacidarum Epocha Differtario Liburni 1754. typis Antonii Santini & Sociorum in 4. Spiegazione di due antichiſſime inſcriçroni Greche indie ricare al Reverendiffimo Padre Anton Franceſco Vezzofi CORSINIUS . 135 Prepoſto Generale de Cherici Regolari , Lettore nella Seo pienza Romana , ed Eſaminatore de' Vefcovi da Edoardo Corfini Ch . Reg. delle Scuole Pie . In Roma 1756. nella Stamperia di Giovanni Zempel in 4 . Relazione dello ſcuoprimento e ricognizione fatta in Ancona dei Sacri Corpi di S. Ciriaco , Marcellino , e Lia berio Proiettori della Circà ; e Riflefroni ſopra la translazione, ed il culto di queſte Sanci . In Roma. 1756. nellu Stampe ria di Giovanni Zempel in 4. Eduardi Corfini Cler. Regul. Scholarum Piarum , En in Academia Piſana humaniorum literarum Profeffuris Dis Seseario , in qua dubia adverſus Minniſari Regis nummum , & novam Arſacidarum epocham a Cl. Eraſmo Froelichio s. J. propofita diluuntur . Romae 1757: ex rypographio Palla dis in 4. Eduardi Corſini Cler. Regul. Scholarum Piarum & in Academia Piſana humaniorum lirerarum Profeſoris ad Cles riflimam virum Paulum Mariam Paciaudium Epiſtola , ir qua Gotarzis Parthiae Regis nummus hactenus ineditos expli Catur , & plura Parthicae hiſtoriae capita illustrantur . Romae 1757. in Typographio Palladis . Excudebant Nicolaus & Marcus Palearini ir 4 .. Eduardi Corfini Cl. Reg. Scholarum Piarum in Pifar:& Academia humaniorum litterarum Profeſoris Epiftolae rres , quibus Sulpiciae. Dryantillae , Aureliani ac Vaballathi Avea guſtorum nummi explicantur & illuſtrantur. Liburni 1961 . apud Jo. Paullus Fanthechiam ad fignum Verit. in 4 . Series Praefeciorum Urbis ab Urbe condira ad annum uſque MCCCLIII. five a Chriſto naro DC. collegit , rem cenſuit , illuſtravir Eduardus Corſinus Cler. Reg. Scholarum Piarum in Academia Piſana humaniorum liuerarum Pro IĄ 136 EDU A R DUS feffor . Piſis A. D. 1763. excudebar Joh . Paulus Giovane nelius Academiae Pifunae Typographus cum Sociis in 4. Notizie Iſtoriche intorno a S. Liberio ſepolto e venera 10 nella Cattedrale della città di Ancona all' Eminentiffimo Signor Cardinale Acciajuoli Veſcovo di detta città . In Are cona 1764. nella Sramperia Bellelli in 4. Eduardi Corſini Cl. Reg. Scholarum Piarum , in Academia Piſana humaniorum litterarum Profeſoris Epiſtola de Burdigalenfi Aufonii Confulatu . Piſis A. D. 1764. Exe cudehar Joh. Paulus Giovannellius Academiae Pifanae inyo pographus cum Sociis in 4. Eduardi Corſini Clericor. Regular. Scholarum Pia rum Ex- generalis , & in Pifana Univerſitare Primarii Les coris ed Joannem Chryſostomum Trombellium Canonicorum Regularium Congregationis S. Salvatoris Ex-generalem & S. Salvatoris Bononiae Abbatem Epiſtola . Bunoniae 1766 . ex rypographia Longhi in 4. O P E R AINE DIT A. Diſertazione ſopra S. Pietro Ignes . sopra il B. Giovanni delle Celle . De Civitatibus, quarum mentio fit in Graecis nummis, Pars I. Hiſtoriae Academiae Piſenae . Latinae Orationes VI. ad Academicos Piſanes